terminów gramatycznych online
okolicznik celu
Język: polski
- Nauka o zdaniu: Szob/1923, Kl/1939
- Składnia: Król/1922
- Słowniczek: Gaert/1927
- Słownik, tom V (Nie-Ó): Dor/1958–1969
Okolicznik. [...] Podziału o. [...] dokonuje się tradycyjnie bądź wg znaczeń (czyli różnych okoliczności, w których rozgrywa się akcja), bądź wg formalnych cech wyrażeń użytych w tej funkcji. [...] Do typów powtarzających się w różnych gramatykach należą: [...] 5. o. celu, (po co?, w jakim celu?): Napisał tę książkę nie dla sławy, lecz ku pokrzepieniu serc.
Cytaty
g) okolicznik celu: Pracujemy dla przyszłości.
Okoliczniki celu, które odpowiadają na pytania: po co? w jakim celu?.
★Okolicznik, określający stosunek: 1) miejsca, np. (przyszedłem) tutaj, do domu; 2) czasu, np. (był tu) wczoraj, przed godziną; 3) sposobu, np. (uczył się) pilnie, z całą uwagą; 4) stopnia i miary, np. bardzo (pracował); 5) przyczyny, np. cieszył się z daru; 6) celu, np. przyszedł opowiedzieć mu nowiny.
Okolicznik celu, który odpowiada na pytania po co? na co? w jakim celu? [...]. Okolicznik celu wyraża się wyrażeniem przyimkowym, bezokolicznikiem i zaimkiem przysłownym.
Okolicznik m III 1. jęz. «określenie połączone z wyrazem nadrzędnym (np. z nazwą czynności lub stanu) związkiem przynależności (np. przysłówek określający czasownik), wskazujące najczęściej miejsce, czas, sposób, cel, przyczynę itp. tego, co oznacza wyraz nadrzędny»: Okoliczniki nie mają tak ścisłego związku jak orzeczenie, przydawka czy dopełnienie z innymi częściami zdania, nie należą więc ani do składni zgody, ani do składni rządu. Ich luźna składnia nazywa się składnią przynależności. LEHR Gram. 166. Okolicznikiem celu nie jest sam cel czynności, lecz wyraz wskazujący ten cel. Jęz. Pol. 1931, s. 110. [...].