Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

okolicznik

Język: polski
EJP 1991, 234 Definicja współczesna

Okolicznik to część zdania tworząca związek składniowy na zasadzie luźnej składni przynależności (nie rządu i nie zgody), najczęściej z orzeczeniem.

Cytaty

Części podmiotu rozwiniętego i części orzeczenia rozwiniętego. Określenia. Rodzaje określeń: a) właściwość: przydawka (dopowiedzenie, dopełniacz, przydawka), b) stosunek: okolicznik (miejsca, czasu, sposobu); c) przedmiot: przedmiot (nietylko w bierniku), bliższy i dalszy.

Okolicznik, p. zdanie I.

I. Części zdania: [...] C. ★Określenia: a)przydawka, określająca właściwość [...]; b)okolicznik, określający stosunek [...]; c)przedmiot (dopełnienie, obiectum) określa wyrazy wskazując na osobę lub rzecz.

Określenie, o które ze stanowiska określanego członu związku pytamy się zaimkiem przysłownym, np. kiedy? odkąd? dopóki? gdzie? skąd? dokąd? którędy? jak? dlaczego? oraz takimi wyrażeniami, jak po co? na co? pod jakim warunkiem?, nazywamy okolicznikiem.

Z chwilą uzyskania niepodległości i organizowania na nowo szkolnictwa polskiego przystępując do nauczania języka ojczystego językoznawcy polscy na zjeździe w roku 1921 uchwalili zrąb terminologii gramatycznej [...].

Składnia: [...], okolicznik, przydawka, dopełniacz, dopowiedzenie, związek współrzędny, podrzędny, zdanie złożone współrzędnie, podrzędnie, współrzędne, łączne, przeciwstawne, główne, poboczne, nadrzędne, podrzędne, podmiotowe, orzecznikowe, określeniowe, przedmiotowe [...].