Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

rodzaj wstępujący

Hasło w cytatach: rodzaj czynności wstępujący, wstępujący rodzaj
Język: polski
Dział: Fleksja, Semantyka (współcześnie)

Cytaty

Bywają również wypadki, że w przebiegu rozwijającej się czynności bierzemy pod uwagę jej momenty początkowe lub końcowe. Jeżeli chcemy podkreślić tylko pierwsze momenty przebiegu czynności, wyrażamy ją za pomocą rodzaju ingresywnego, czyli wstępującego.

Nie możemy się tu bliżej zastanawiać nad systemem prof. Szobera, może jednak nie będzie bez korzyści przedstawić jego całość, tem bardziej, że w „Gramatyce" jest on omówiony w całości, ale niema tam tablicy, któraby zestawiła i unaoczniła poglądowo wszystkie jego szczegóły [...]. Tę tablicę właśnie tu podajemy:

A. Zakres trwania rodzaj 1. niedokonany „ 2. dokonany [...]

D. Przebieg czasowy rodzaj 1. chwilowy, momentalny: mrugnąć [...]

4a. wstępujący, ingresywny dk.: rozpłakać się b. wstępujący, ingresywny wielokr.: rozpłakiwać się

Czasowniki (verbum, słowo), wyrazy oznaczające czynności lub stany: Z uwagi na znaczenie odróżniamy: I. Rodzaj (postać, sposób) czynności: [...] B. ze względu na przebieg czasowy , jego charakter i wynik: 1. ★jednokrotny [...]; 2. ★wielokrotny [...]; 13. wstępujący, ingresywny, np. rozpłakać się.

Wstępujący rodzaj, p. czasowniki I B 13.

Wstępującyjęz. Rodzaj wstępujący «rodzaj czasownikowy uwydatniający początkowe momenty czynności».