terminów gramatycznych online
ruszczyzna
- Budowa wyrazów: Łoś II/1925
- Głosownia: Mał/1879
- Nauka o słowach i ich odmianach: Łaz/1861
- Skłanianie rzeczowników: Malin/1869
- Słownik, cz. II (P - Ż): SWil/1861
- Słownik, tom VII (Pri-R): Dor/1958–1969
- Wstęp obejmujący pogląd na Głosownią i pojęcie Pierwoskładni: Malin/1869
Cytaty
Ruszczyzna, y, blm. ż. wszystko co jest ruskiém, język, ubiór, zwyczaje i t. d. Póki Litwa chciała, pozwalano jéj ruszczyzny używać; ruskiego czyli rusińskiego języka.
Ruszczyzną jest: wejszedł, wejszli […].
[…] Zaniedbywanie pogłosu j przez naśladowanie ruszczyzny, t. j. pav, gołąb, jedváb itd., jak to się podobá prof. Małeckiemu, zdaje mi się być każeniem i wynárodowieniem ojczystego języka.
[…] W litewskim zaś języku w rodzaju męzkim zamieniá się samogłoska a na o i opuszcza się s, jako to: pono pana, które to o Żmudzini może przez wpływ polszczyzny i ruszczyzny przemieniają w a i mówią pona […].
Zaś wyrazy kropla, grobla i przerębla musiały wnijść do naszego języka już gotowe z tym innokrajowym kształtem — najpewniéj z ruszczyzny.
Suf. -taj < -tajь: rataj — 'oracz', hultaj z ruszczyzny przyszedł, t. j. co hula, a nie siedzi na swej posiadłości; w stp. także holtaj — 'nieosiadły' impossessionatus Ł. pod wpływem gołota, hołota — impossessionatus.
Ruszczyzna [...] jęz. a) «języki ruskie (zwłaszcza rosyjski)».