Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

genus epicoenum

Hasło w cytatach: epicaenum genus, epicenum genus, epicoenum genus, ge.epi., ge.epic., genus epicaenum
Język: łaciński
Geneza: z greckiego epikoinos
Dział: Fleksja (współcześnie)

Cytaty

Grus ge.epi.de.iij.

Vipio minor grus, ge.epic.de.iij.

RODZAJ [...] – 2) gram. rodzaj genus plura signat ..., item capitur pro accidente partium orationis R n7; rodzaj genus RN (wykl. przednia); męski rodzaj masculinum genus R t1 (mp; av. masculus); commune genus pospolity rodzaj, i męski i niewieści ut hic et hec homo aut virgo aut sacerdos jako ten i ta kapłan RN (wykl. przednia); rodzaj sprawujący, przez ktory sprawiemy genus activum RN (k. tyt.); promiscuum ..., item promiscuum genus in nomine quod Grece epicenum, i. supra commune dr, est quod sub una voce et uno articulo comprehendit animalia utriusque sexus {zamieszany rodzaj, vide supra epicenum} R B5v; epicenum genus zamieszany rodzaj, gdzie nie możemy rozeznać, jestli ta abo ona rzecz iest ut sunt passer, aquila, milvus RN (wykl. przednia); epicenum i. promiscuum genus pospolity, zamieszany rodzaj, gdzie nie możemy rozeznać, jestli ta abo ona rzecz jest ut hic passer, hec aquila, mustela, milvus R I1v (md); dubium genus wątpliwy rodzaj, ut hic aut hec dies R n7 (md; av. genus) i RN (wykl. przednia); rodzaje Rozne, Co się w pr[z]yszłym czasie jakoby cirpiące wymowią genera neutropassiva RN (k. tyt.). Zob. LIDŻBA, LUD, NAROD, OBOJ, ODDZIELNY, POGŁOWIE.

Genera nominum quot sunt? Quatuor. Quae? Masculinum, ut hic magister. Foemininum, ut haec musa. Neutrum, ut hoc scamnum. Commune, ut hic et haec sacerdos. Est praeterea trium generum, quod Omne dicitur, ut hic et haec et hoc foelix. Est et Epicoenum, id est promiscuum genus, ut hic passer, haec aquila, mustela, miluus.

Quadrupedum quaedam epicoeni sunt generis sive masculinam, sive femininam habeant terminationem, ut Ryś/quam lyncem esse puto.

Distinguunt autem Poloni hoc genus epicoenum per sámiec/mas et samicá/femina, quae nomina de brutis tantum usurpant, de homine loquentes dicunt honestius Sam/Samá

Quid est Genus Epicoenum seu Promiscuum? Cum uno articulo, et una terminatione duo Genera, hoc est, utrumque sexum complectimur. Pod ktorym zá jednym ártykułem i zá jedną terminácją zámyka się obojá płeć, to jest, Sámiec i sámiczká: Ut, hic Passer, Wrobel, i Sámiczká. haec Aquila, Orzeł i orlicá. haec Pica, Sroká.

Jest nádto trzech rodzájow, ktore wszelkie mienią, jáko ten i tá i to szczęsne. Jest też Pospolite, to jest co zámieszány rodzaj jest rzeczon, jáko ten wrobl, tá orzeł, łáská, kániá.

Est praeterea trium generum, quod omne dicitur, ut hic et haec et hoc felix. Est Epicoenum, id est quod promiscuum genus dicitur, ut hic passer, haec aquila, mustella, milvus.

[Genus] epicoenum verò seu promiscuum est, quod vno genere vel masculino vel foeminino utrumque secum complectitur, ut hic passer, haec aquila.

[Rodzaj mieszany zaś lub wspólny to taki, który za pomocą jednego rodzaju, czy to męskiego, czy nijakiego, obejmuje obydwa, jak ten passer ("wróbel"), ta aquila ("orzeł").]

Quid est genus? Est discretio sexus. Quot sunt genera nominum? Septem. Quae? masculinum, foemininum, neutrum, commune, omne, dubium et epicoenum.

[Co to jest rodzaj? To podział płci. Ile jest rodzajów imion? Siedem. Jakie? Męski, żeński, nijaki, wspólny, wszelki, wątpliwy i mieszany.]

Et ceux, qu'on decline avec le seul Article hic, ou avec le seul Article haec, et qui signifient indifferement le masculin, et le feminin p. e. hic piscis, le Poison, hic lepus, le lievre, haec Aquila, le Aigle, haec vulpes, le Renard, sont de genre Epicene.

[...]

Te zaś, ktore się deklinują z jednym tylko artykułem hic, albo haec, i znaczą pod jednąż terminacyją samca albo samię v. g. hic piscis, ryba, hic Lepus, zając, haec aquila, orzeł, haec vulpes, liszka, są generis Epicoeni.

Est etiam genus epicaenum, jest też rodzaj ptaszy, id est promiscuum, to jest mieszany, quod sub genere masculino vel feminino continetur, ktory się pod rodzajem męskim abo niewieścim zamyka, ut hic palser, jako ten wrobel, haec aquila, ten orzeł, mustella, łaska, milvus, kania, anser, gęś.