Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

spadek instrumentalny
Hierarchia Dzieła

Hasło w cytatach: instrumentalny, spadek instrumentálny, spadek instrumęntálny
Język: polski
Dział: Morfologia (współcześnie)
  • II. Początki polskiej terminologii gramatycznej. Od Odrodzenia do czasów saskich: Kor/1961
  • O etymologii: Mal/1700
  • O syntaxie: Mal/1700
Definicja współczesna

Narzędnik

Cytaty

Mal/1700, s. 45

Mamy my Polacy siódmy spadek, którym ja w Grámmátyce mojej uczącéj Polskiégo názwał: Pozytif, jákoby Pokłádájący [...]. Mamy i ósmy [...] Instrumentálny.

Mal/1700, s. 53 Definicja

Jest u Polaków [...] spadek, który [...] sie kłádzie ná pytanie kim [...], czym [...]. Jam go w Grammátyce mojéj Polskiéj názwał z Łácińskiégo Instrumentálnym. tęn nasz Instrumęntálny Francuzi wykłádáją przes Oskarżający [...].

Mal/1700, s. 188

Nász spadek Instrumęntálny wyrażáją przes prepozycjé avec álbo de.

Kor/1961, s. 22 (21-22)

Przeprowadzona jej krytyka w stosunku do Duchênebillota budzi ciekawość, jak wyglądała ona u samego Malickiego, bo każe się spodziewać u niego i pod tym względem szeregu zmian.

Terminologia. Litera vocalis — wokala [...].

Declinatio — deklinowanie [...], casus nominativus — mianujący, nominatyw (s. 174—175), genetivus — rodzący, genityw (s. 192), dativus — da(wa)jący, datyw (s. 99), accusativus — oskarżający, akuzatyw (s. 182), vocativus — wzywający, wokatyw (s. 206), instrumentalis — instrumentalny, localis — pozytyw, pokładający.

Ciekawostki

Malicki [Mal/1700], omawiając "spadek instrumentalny", odnosi się do swojej gramatyki języka polskiego wydanej w 1699 r. [pt. "Tractus ad compendiosam cognitionem linguae Polonicae (...)"].

Powiązane terminy