Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

sylaba przedostatnia

Hasło w cytatach: przedostatnia sylaba, przedostatnia syllaba, przedostatnie syllaby, syllaba przedostatnia
Język: polski
Dział: Fonetyka (współcześnie)
  • Część pierwsza prawideł gramatycznych albo początkowania: Szum/1809
  • Część pierwsza. O wymawianiu liter: Lor/1907
  • O długim, lub krótkim Syllab wymawianiu abo de Quantitate: Gott/1762
  • O spółgłoskach. O używaniu liter "i", "y", "j" (L. Osiński): Rozp/1830
  • Przypisy do Gramatyki polskiej: Szum/1809
  • Słownik, część III. czyli volumen V. (R-T): L/1807–1814

Cytaty

Słowa (verba) trzy syllaby abo więcey maiące in infinitivo, pierwszą syllabę maią długą [...] przedostatnią sylabę przeciągaią.

SYLLABA, z Greck., ob. Zgłoska, *Rzek; zbieranka. Urs. Gr. 117 [...]. Pierwsza syllaba [...]; śrzednia [...]; trzecia od końca, antepenultima [...]; przedostatnia [...]; ostatnia [...].

Długo się, wymawiają we wszystkich przedostatnich syllabach wyrazów wielosylabnych.

W Polskim języku znajdują się następujące 4ry Prowincjalizmy:

1wszy [prowincjalizm] Litewski. Zawiera on się w tém, iż sylaby przedostatnie za długo się i za otwarto wymawiają, np. Witam Pana mojego Dobrodzieja.

Syllaby przedostatnie w wielosyllabnych wyrazach trzeba wymawiać trochę dłużej niż nieprzedostatnie.

Bardzo by wiele język polski w doskonałości zyskał, i Poezja jego piękniejszą byłaby, bo miałaby wszystkie gatunki wierszów, jakie są w greckim i łacińskim, gdyby nie tylko w pierwotnych wyrazach przedostatnie syllaby długo się wymawiały, ale też i w pochodnych te, które w ich pierwotnych były długie.

W rzeczonych wyrazach [Fabian, Idamia] gdy je wymawiamy dobrze, akcent czasu i tonu polega na trzeciéj od końca syllabie; ten więc, ktoby je według Felińskiego źle czytał, biorąc samogłoskę i za znak zmiękczenia poprzedzającéj spółgłoski, czytałby daleko gorzéj, przedłużając, zwyczajem mowy naszéj, przedostatnią syllabę.

W każdym wyrazie, mającym dwie lub więcej sylab, wymawia się jednę mocniej niż inne. Takie mocniejsze wymówienie sylaby nazywa się przyciskiem czyli akcentem. Polacy akcentują prawie zawsze sylabę przedostatnią, na przykład w wyrazach: chata, kochany [...].