Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

imiesłów przeszły czynny

Hasło w cytatach: imięsłów przeszły czynny
Język: polski
Dział: Części mowy (współcześnie)

Cytaty

Imięsłów przeszły niedokonany i [...] dokonany czynny zakończony na: szy, np. bywszy, miawszy, widziawszy, znawszy i t. d.

Imiesłów przeszły czynny z zakończeniem -ł, -ła, -ło utworzony jest od osnowy bezokolicznika zapomocą tego przyrostka; np. niós-ł, nios-ła, nios-ło (od nies-).

Imiesłów przeszły. Słowa, posiadające w pierwiastku samogłoskę -e-, np. nieś-, wieź-, plet- itp., w imiesłowie przeszłym czynnym zmieniają ją na -o- przed następującą spółgłoską przedniojęzykową twardą: niosła, wiozła, plotła [...].

Imiesłów przeszły czynny kończy się na: , -ła, -ło, dodawane do osnowy bezokolicznika: zgadł, zgadła, zgadło; bił, biła, biło. Od tego imiesłowu tworzą się formy czasu przeszłego, oraz czasów złożonych: zgadł-em, czytali-śmy, był-bym, będę czekał itp.

Imiesłów współczesny i uprzedni. Imiesłów przeszły czynny. Imiesłów bierny.

Imiesłów przeszły czynny: bił-a-o, czytał-a-o.

Imiesłowów przeszłego czynnego i biernego używa się tu bez różnicy; powszechną formę nom. sg. neut. może zastępować tylko nom. sg. masc., o ile w tej liczbie i rodzaju jest przedmiot.

II. Formy słowotwórcze: 1. ★bezokolicznik (infinitivus); 2. ★imiesłów (participium): ★przymiotnikowy i ★przysłówkowy; ★współczesny i ★uprzedni; imiesłówprzeszły czynny; ★imiesłów bierny.