Nitsch/1923

• Kazimierz Nitsch

Dialekty języka polskiego

Uwagi:

Cytaty według działów 1000 cytatów

• Dialekty języka polskiego 1000 cytatów 409–518

Hasła

• acc. łac.
• adject. łac.
• adv. łac.
• akcent (wzmocnienie sylaby)
• akcent cofnięty
• akcent końcowy
• akcent na pierwszej zgłosce | akcent na zgłosce pierwszej wyrazu
• akcent na przedostatniej | akcent na zgłosce przedostatniej
• akcent nieruchomy
• akcent polski
• akcent prasłowiański
• akcent swobodny
• akcent wyrazowy
• akcent zgłoskowy
• analogiczne odstępstwo
• analogicznie
• analogiczny
• analogja
• aoryst
• aorystyczne
• archaiczne
• archaizm
• artykulacja
• artykulacja warg
• artykuł (rodzajnik; część mowy)
• asymilacja
• asymilacja pod względem dźwięczności
• bezokolicznik
• bezokolicznikowy
• bezwyjątkowość
• bezwyjątkowy
• biernik (przypadek)
• brzmieć
• brzmienie (sposób wymawiania, dźwięk)
• casus łac.
• cecha (językowa, elementów językowych)
• cecha dialektyczna
• cecha dialektyczna polska
• cecha głosowa
• cecha gwarowa
• cecha łowicka
• cecha mazowiecka
• cecha morfologiczna
• cecha niemazowiecka
• cecha obca
• cecha ogólniekaszubska
• cecha południowośląska
• cecha różniąca
• cecha wspólna
• cechy łużyckie
• celownik (przypadek)
• chełmiński
• chełmińsko-dobrzyński
• chylić się ku
• compar. | comp łac.
• czarnkowskie
• czas
• czas przeszły (praeteritum, czasy przeszłe)
• czas przeszły złożony
• czas przyszły (futurum)
• czas teraźniejszy (praesens)
• czasownik (verbum)
• czasownikowe
• części morfologiczne (wyrazu)
• część mowy
• część składowa
• część zdania
• dat. łac.
• dawny
• dawny biernik
• deklinacja
• deklinacja rzeczownikowa (przymiotników)
• deklinacja zaimkowa
• dialekt
• dialekt borawiacki
• dialekt borzyszkowski
• dialekt brusko-leścieńsko-wielewski
• dialekt czarnkowski
• dialekt dobrzyński
• dialekt dolnośląski
• dialekt głogowski
• dialekt górnoostrawski
• dialekt jadamowski
• dialekt kielecko-sandomierski
• dialekt kociewski
• dialekt krajniacki
• dialekt krakowski
• dialekt kramski
• dialekt kresowy
• dialekt kujawski
• dialekt kulturalny
• dialekt ludowy
• dialekt mazurzący
• dialekt morawski
• dialekt niemazurzący
• dialekt nizinny
• dialekt ostródzki
• dialekt pałucki
• dialekt podhalański
• dialekt podlasko-suwalski
• dialekt pograniczny
• dialekt suwalski
• dialekt sworzeński
• dialekt śląski | dialekty śląskie
• dialekt warmiński
• dialekt warszawski
• dialekt wieleński
• dialektologja
• dialektologja historyczna
• dialekty lubawsko-malborskie
• dialekty mazowieckie
• dialekty mięszane | dialekt mięszany
• dialekty nieudźwięczniające międzywyrazowo
• dialekty podlaskie
• dialekty przejściowe
• dialektycznie
• dialektyczny
• dialektyzmy | dialektyzm
• długie å
• długie samogłoski | samogłoska długa
• długość
• dobrzyński
• dopełniacz (przypadek)
• dopełnienie czasownikowe
• dostosować się do...
• drugorzędna nosowość
• dual. | du. łac.
• dwugłoskowość
• dwuznaczność
• dyftong | dyftongi
• dyftongiczna wymowa | wymowa dyftongiczna
• dyftongiczne
• dyftongizacja
• dyftongizacja kaszubska
• dyftongizacja wielkopolska
• dyspalatalizacja (spółgłosek)
• dyspalatalizacja samogłosek
• dyspalatalizować
• dysymilacja
• dział nauki języka
• dzisiejsza polszczyzna
• dzisiejsza spółgłoska podniebienna
• dźwięczność (fonacja)
• dźwięk (głoska, głos artykułowany)
• dźwięk tylnojęzykowy
• e ruchome | ruchome e
• element (głoskowy)
• element frykatywny
• element podniebienny
• element spirantyczny
• epoka prasłowiańska
• etymologiczne
• etymologja ludowa
• f. | fem. łac.
• fonemat
• fonetyczne | fonetyczny | fonetyczna
• fonetyczne przejście
• fonetyczne uproszczenie | upraszczanie
• fonetycznie
• fonetyka
• fonetyka międzywyrazowa
• fonetyka nieudźwięczniająca
• fonetyka udźwięczniająca
• forma (postać wyrazu)
• forma analogiczna
• forma biernika
• forma czasownikowa
• forma czasu przeszłego
• forma czasu teraźniejszego
• forma dawnego aorystu
• forma deklinacyjna
• forma dłuższa
• forma imienna
• forma liczby podwójnej
• forma morfologiczna
• forma niemęskoosobowa
• forma normalna
• forma opisowa
• forma paradygmatu
• forma podstawowa
• forma polska
• forma przymiotnikowa
• forma rzeczowa
• forma rzeczownikowa
• forma słowa
• forma wspólna
• forma zdrobniała
• forma złożona
• forma żeńska
• forma żeńsko-rzeczowa
• formacja
• formy czasowe
• formy odmienne
• frykatywne ř
• gen. | g. łac.
• genus łac.
• geografja języka
• geografja wyrazów
• głoska (dźwięk mowy)
• głoska tylna
• głoska wargowa
• głosownia
• gradus łac.
• gramatyka (wiedza o języku)
• gramatyka porównawcza
• granica dialektyczna
• granica fonetyki międzywyrazowej
• granica mazurzenia
• granica udźwięczniania
• granice wyrównań
• grupa fonetyczna
• grupa językowa
• grupa kaszubska
• grupa słowińska
• grupa wielkopolska
• grupa zaborska
• grupy | grupa spółgłoskowa
• grupy spółgłosek
• gwara archaiczna
• gwara bielska
• gwara bruska
• gwara lasowska
• gwara małopolska
• gwara niedyftongizująca
• gwara niemazurząca
• gwara podhalańska
• gwara wielewska
• gwarowy | gwarowe
• gwarowy ślad
• gwary | gwara
• gwary góralskie | gwara góralska
• gwary mazurzące | gwara mazurząca
• gwary podkarpackie
• gwary podlasko-suwalskie
• gwary śląskie
• hiperpoprawny
• historja języka
• historyczna oboczność
• iloczas (długość głoski)
• imienne
• imiesłów
• imiesłów bierny
• imiesłów na -ł -ła -ło -li -ły | imiesłów na -ły
• imiesłów przeszły | imiesłowy przeszłe
• imiesłów przeszły bierny
• imiesłów przeszły czynny
• imiesłów przeszły na -šy
• imiesłów teraźniejszy
• imię (nazwa, część mowy)
• imp. | imper. łac.
• indic. łac.
• inf. łac.
• instr. łac.
• izofona
• izofona główna
• izofona poboczna
• jabłonkowskie pomieszanie
• jednostkowe odstępstwo
• jer (półsamogłoska)
• język
• język książkowy
• język kulturalny
• język literacki
• język ludowy
• język obcy
• język pd.-słowiański
• język polski kulturalny
• językowa odrębność
• językowo
• kaszubski
• kaszubski archaizm
• kaszubskie | kaszubski | kasz.
• kaszubskie patronimika
• kategorja
• kategorja morfologiczna
• kategorja znaczeniowa
• kategorje gramatyczne
• kl. II
• klasa III
• klasy (o odmianie czasownika)
• kociewskie
• kombinacja (głosek)
• koniec wyrazu | koniec (wyrazu, słowa, rzeczenia)
• koniugacyjny
• konj. 3 | konj. III | konjugacja III
• konjugacja
• konjugacja -e-
• konjugacja bezspójnikowa
• konjugacja I | pierwsza konjugacja | konj. I
• konjugacja II | konj. II
• konjugacja IV | konj. IV | IV konjugacja
• konstrukcja (składnia)
• kontaminacja
• kontynuacja (form wcześniejszych, prasł. etc.)
• końcowa nosowość
• końcowa półgłoska
• końcowa spółgłoska
• końcowe y | końcowe ėi ̯ | końcowe -ś | końcowe -ń -χ -ć | końcowe -i -ë | końcowe -ǫ | końcowe -m | końcowe -em | końcowe -ȯm | końcowe -i (głoski, litery)
• końcówka | końcówki (morfem gramatyczny)
• końcówka deklinacyjna
• końcówka osobowa
• końcówka rzeczownikowa
• końcówka zaimkowa
• końcówka żeńska
• kończyć się
• krajniacki
• krókie i (głoska)
• krótka samogłoska | samogłoska krótka
• krótkie u
• krótkość
• krtań
• kujawsko-chełmińskie
• kurpiowski
• kurpiowski
• l.mn. | liczba mnoga
• l.p. | liczba pojedyncza
• labjalizacja
• lechickie
• liczba
• liczba podwójna | l. podw.
• liczebnik
• litera (głoska)
• literacka polszczyzna | polszczyzna literacka
• loc. | locat. łac.
• malborskie pomięszanie
• małopolonizm
• małopolskie
• mapa fonetyczna
• mapa uproszczeń morfologicznych
• masc. łac.
• mazowiecka fonetyka międzywyrazowa
• mazowiecki
• mazowizm
• mazurzący
• mazurzenie
• mazurzyć
• męskoosobowa forma
• męskoosobowy
• mianownik (przypadek)
• mianownik męski
• mianownik osobowy
• miechowski
• mielecko-opatowski
• mieszanina językowa
• mieszanina składniowa
• mieszanina wyrazowa
• miękkość
• mięszać się
• mięszanina form
• modus łac.
• modyfikacja
• morfologiczne uproszczenie
• morfologicznie
• morfologja (dział gramatyki)
• mowa ludowa
• mowa żywa
• mówić
• mówienie
• N | spółgłoska nosowa
• nagłos
• nagłoskowy
• nagłosowe
• narząd mowny, narządy mowne
• narząd mowy
• narzecze
• narzecze pierwotne
• narzecze śląskie
• narzędnik (przypadek)
• nazwa
• nazwa cechy
• nazwa miejscowa
• nazwa osobowa
• nazwa osobowa (imię, nazwisko, przydomek)
• nazwa topograficzna
• nazwa własna
• nazwisko (antroponim)
• neut. | neutr. (rodzaj nijaki) łac.
• nieakcentowana samogłoska
• niedomienna forma
• niemazurzący
• niemazurzenie
• nieodmienny imiesłów teraźn.
• nierozłączność
• nieruchomość akcentu
• nieściągnięta forma
• nieudźwięczniająca fonetyka międzywyrazowa | międzywyrazowa fonetyka nieudźwięczniająca
• nieudźwięcznianie międzywyrazowe
• niezgłoskotwórczość
• niezmienna spółgłoska
• nom. łac.
• *nom. pol., łac.
• nomen łac.
• norma
• nosówka
• nowotwory
• numerus łac.
• obniżenie artykulacji
• oboczne
• oboczność (głoskowa)
• oboczność żywa
• obszar językowo mięszany
• obszar językowy
• obszar mazurzący | mazurzący obszar
• obszar niemazurzący
• odcień (różnice w wymowie i formie)
• odmiana (słów, wyrazów)
• odmiana słowotwócza (wariant słowotwórczy)
• odmianka
• odmiennia
• odnosowienie
• odosobniona forma | forma odosobniona
• odosobniony archaizm
• odrębność gwarowa
• odrębność słownikowa
• odrębność znaczeniowa | znaczeniowa odrębność
• odstępstwo
• og.śląsk.
• ogólnie lechicki | og.-lech.
• ogólnopolskie | og.-pol. | og.-polskie
• oksyton
• opuszczanie
• ortografja (zasady pisowni)
• orzeczenie
• osłabienie
• osoba (gramatyczna)
• ostatnia zgłoska
• palatalizacja
• palatalizacja spółgłosek
• palatalizować się | się palatalizować
• palatalna część (spółgłoski)
• palatalność
• palatalny spirant
• paralelizm samogłosek
• pars orationis łac.
• partykuła (część mowy)
• pas przejściowy
• patronimika
• pd.-pol. | pd.-polskie
• pd.-śląski
• pień
• pień podniebienny
• pierwotna forma
• pierwsza zgłoska | pierwsze zgłoski wyrazów
• pismo
• pl. | plur. łac.
• pluralis maiestaticus łac.
• pn.-kaszubskie | pn.-kasz.
• pn.-pol.
• pn.-śląski
• pochodzący z...
• pochodzenie (geneza)
• początek zdania
• poddialekt
• poddialekt sandomierski
• poddialekt wysiński
• poddialekt wysińsko-kiszewski
• podgórskie
• podniebienność
• podobne
• podstawa fonetyczna
• podstawa morfologiczna
• podstawa słownikowa
• podwajanie przyimków
• podwajanie spółgłosek
• pol. dial.
• pol. e
• pol.-kasz.
• polska cecha ludowa
• polska dyspalatalizacja
• polska wymowa kulturalna
• polski | język polski | polski język
• polski wyraz
• polskie
• polskie -ę
• polskie narzecze
• polskie pochodzenie
• polszczyć się
• polszczyzna
• połączenie (wyrazów)
• połączenie (kontaminacja)
• połączenie międzywyrazowe
• położenie w wyrazie
• południowa kaszubszczyzna
• południowy
• pomięszanie
• pomięszanie morfologiczne
• poprzedzająca spółgłoska
• pospółgłoskowe
• postać (forma)
• postać fonetyczna
• postać monoftongiczna
• postać podstawowa
• postać polska
• pośrednik (język)
• potoczny język
• powszechna wymowa
• pozycja | pozycja fonetyczna (głoski, dyftongu; fonetyka)
• półgłoska
• północnośląskie pochodzenie
• praes. łac.
• praeter. łac.
• prasł. | prasłow.
• prasł. e
• prawdziwa etymologja
• prefiks
• proces
• proces fonetyczny
• proces językowy
• proces żywy
• pron. łac.
• proza
• pruskie pochodzenie
• przedmiot
• przedniojęzykowa afrykata
• przejście | przejście w (głoski w głoskę, głosek w głoski)
• przejść w
• przemiana
• przeobrażenie
• przestawka (głosek, spółgłosek)
• przesunięcie
• przesunięcie artykulacji ku przodowi
• przód języka
• przydawka
• przyimek
• przymiotnik
• przypadek (fleksja)
• przypadek zależny
• przysłówek
• przystosować się | przystosować
• przyswojenia (wyraz przyswojony)
• pytanie (o zdaniu)
• redukcja
• regionalizm
• resztka
• rodzaj (gramatyczny)
• rodzaj męski
• rodzaj nijaki
• rodzaj żeński | żeński
• rozkaźnik
• rozpowszechniony
• rozszerzony na...
• rozwój
• różnica
• różnica dialektyczna
• różnica iloczasowa
• różnica ilościowa
• różnica jakościowa
• różnica jednostkowa
• różnice wyrazowe
• ruchome -eś
• ruchomość akcentu
• ruchomy akcent | akcent ruchomy
• rym
• rzeczownik
• rzeczownik męski
• rzeczownik nijaki
• rzeczownik osobowy
• rzeczownik słowny
• rzeczownik żeński
• S
• S | spółgłoska przedniojęzykowa szczelinowa
• samogłoska | samogłoski (głoska)
• samogłoska niezgłoskotwórcza
• samogłoska nosowa | samogłoski nosowe
• samogłoska ścieśniona
• samogłoska tematowa
• samogłoski otwarte
• sandhi
• sg. | sg | sing. łac.
• się wzdłużyć
• składnia (budowa i układ zdania)
• składnik
• skrócenie
• słowiański
• słowiańszczyzna
• słowiń.
• słownictwo
• słownik (słownictwo)
• słownikowo
• słowo (wyraz)
• słowo (czasownik)
• słowo dokonane
• słowo niedokonane
• słowo polskie
• słowo posiłkowe
• słowotwórstwo (budowa, tworzenie wyrazów)
• spirant
• spirant przedniojęzykowy | przedniojęzykowy spirant
• spirantyczne j
• spirantyczność
• spolszczyć
• spolszczyć
• sposób artykulacji
• spółgłoska (głoska)
• spółgłoska bezdźwięczna
• spółgłoska dwuwargowa
• spółgłoska dźwięczna
• spółgłoska historycznie podniebienna
• spółgłoska niepalatalna
• spółgłoska niepodniebienna
• spółgłoska palatalna
• spółgłoska podniebienna
• spółgłoska półotwarta
• spółgłoska przedniojęzykowa | spółgoska przedniojęzykowa
• spółgłoska szczelinowa
• spółgłoska średniojęzykowa
• spółgłoska twarda zębowa
• spółgłoska tylnojęzykowa
• spółgłoska wargowa palatalna | spółgłoska wargowo-palatalna
• spółgłoska wargowo-podniebienna
• spółgłoska zwarta
• spółgłoska zwarto-szczelinowa
• spółgłoski alweolarne
• spółgłoski płynne | spółgłoska płynna
• spółgłoski wargowe | spółgłoska wargowa
• stadjum
• stała końcówka
• staropolski
• stopień
• stopniowanie (przymiotników, przysłówków)
• stosunek do
• strona
• strona bierna
• strona zwrotna
• sufiks
• sufiks patronimiczny
• sufiks przymiotnikowy
• suwalski
• sylabizowanie
• system głosowy
• system gramatyczny
• system języka
• system samogłoskowy
• system samogłoskowy prasłowiański
• system spółgłosek
• systemy morfologiczne | system morfologiczny
• szczątki
• szczelina (głosowa)
• szereg
• szeroka wymowa
• ściągnięcie
• ścieśnienie
• śląska cecha
• środek słowa
• środek wyrazu
• środek zdania
• temat (fleksyjny, słowotwórczy)
• temat jednozgłoskowy
• temat niepodniebienny
• temat palatalny
• temat podniebienny
• temat samogłoskowy
• tempus łac.
• termin (nazwa)
• ton
• tonacja
• tonacja akutowa
• transkrypcja
• trwanie (głoski)
• tryb
• tryb oznajmujący
• tryb warunkowy
• twór
• twór analogiczny
• tylna część języka
• tylnojęzykowe n
• typ
• typ deklinacyjny
• typ konjugacyjny
• typ morfologiczny
• ubezdźwięczniać
• udźwięczniać
• udźwięczniać międzywyrazowo
• udźwięcznianie
• ujednostajnienie | ujednostajnienie formy (form, postaci)
• uproszczenie
• uproszczenie grupy spółgłoskowej
• usta
• uwydatnianie różnic iloczasowych
• w zaniku być
• wahania | wahanie
• wahanie wymowy
• wargi
• wargowa wymowa ł | wymowa ł wargowa
• wargowość
• warjant
• warm. | warmińskie
• warunki fonetyczne
• wąska samogłoska
• wewnętrzne wyrównanie
• wielka litera
• wielkopolonizmy
• wielkopolski | wpol.
• wielkopolskie pochodzenie
• wpływ
• wpływ obcy
• wsch.-kaszubski
• wsch.-wielkopolski
• wygłos
• wyjątek
• wyjątkowa nosowość
• wyjątkowy
• wykonanie (fizjofon)
• wymawiać się | wymawiać
• wymiana
• wymowa (artykulacja)
• wymowa gwarowa
• wymowa ł przedniojęzykowa
• wymowa og.-pol.
• wymowa polska
• wyodrębniać się
• wyraz
• wyraz akcentowany
• wyraz gwarowy
• wyraz więcejzgłoskowy
• wyrównanie | wyrównanie do...
• wyrównanie analogiczne
• wyrównanie morfologiczne | wyrównania morfologiczne
• wywodzić
• wzmocnienie
• wzór (wzór odmiany)
• zach.-polski
• zaimek
• zaimek osobowy
• zakończenie (formant)
• zakończony na...
• zamiana
• zanik końcowej nosowości
• zanik labjalizacji
• zanik nosowości
• zanik nosówek
• zanik odmiany liczebników
• zanik palatalności
• zanik spółgłosek w wygłosie
• zanik wargowości
• zasada fonetyczna
• zasady
• zatracić nosowość
• zatrata nosowości
• zatrata palatalizacji
• zatrata wargowości
• zdanie
• zgłoska nieakcentowana
• zgłoska otwarta
• zgłoska przedostatnia
• zgłoska zamknięta
• zgłoski
• zgłoski akcentowane | zgłoska akcentowana
• zgłoskotwórczość
• zjawiska dialektyczne | zjawisko dialektyczne
• zjawisko fonetyczne
• zjawisko językowe
• zlać się z
• zlanie się
• złożenie (wyraz złożony)
• zmiana
• zmiana fonetyczna | fonetyczna zmiana
• zmiana głosowa
• zmiana międzywyrazowa
• zmiana morfologiczna
• zmieniać się na
• znaczenie
• znaczenie dokonane
• znaczenie pogardliwe
• znaczenie przechodnie
• znak (diakryt)
• znak (diakryt)
• zrównanie (głosek, form, przypadków)
• zwarcie
• zwężenie (otworu ust)
• zwężenie samogłosek | zwężenie samogłoski
• związek (członów zdania)
• związek etymologiczny
• zwrot
• żywa forma
• -em ruchome | ruchome -em
• .
• 1. os. | 1. osoba
• 2. os.
• 3 os.
• |
• ˛