terminów gramatycznych online
zaimek zwrotny
Zaimek zwrotny. Wyrażenie, które pełni funkcję anaforyczną - w wypadku koreferenci i - do wcześniej użytego innego wyrażenia: zaimka osobowego 1 i 2 os. lub rzeczownika. Pod względem funkcjonalnym stanowi zatem kontekstowy wariant z. osobowego w funkcji anaforycznej [...].
Cytaty
W późniejszych czasach, kiedy już pojmowano własność osobistą, [...] kiedy potrzeba była wyrażenia zwracania się czynności i działania na przedmiot lub osobę działającą, utworzył się i inny zaimek po grammatycznemu zwrotny nazywany siebie, np. kto chciał wyrazić, że kocha swoje ja [...], powiedział ja kocham siebie.
[…] Prócz tego jest w języku naszym jak i w pokrewnych zajimek zwrotny: śeɓe, śę itd. Bez mianownika, którego mówiącá osoba lub mówiące osoby używają, kiedy jaką czynność, stán, przymiot odnoszą do siebie samych.
Wszelkie zajimki oznaczające osobę 3cią dzielą gramatycy według jich znaczeniá jak następuje: 3. Zajimki dzierżáwcze (pronomina possesiva), zostające w etymologicznym związku z zajimkami tak osobistemi, jak i ze zwrotnym, jako to: mój, tvój, svój, nas, vas. Te zajimki, przydáwane do rzeczowników, oznaczają włásność czyli dzierżenie lub náleżytość rzeczy do jednéj lub do kilku osób [...]. Zajimek tedy svój jest zwrotny, dzierżáwczy i może oznaczać włásność każdéj ze trzech osób [...].
[…] Zajimek nadto zwrotny svój odnosić się może nie tylko do podmiotu osoby 3éj obu liczb, lecz i cło osoby 1éj i 2éj w tym samym zdaniu, zupełnie tak, jak w sanskrycie i litewskim języku […].
Jest wreszcie jeszcze tak zwany zaimek zwrotny: siebie, się, używający się wtenczas jedynie, kiedy jaką czynność, lub stan odnosimy do siebie samych, np. (ja) chwalę się [...].
Мѣстоименія бываютъ: […] Возвратныя, [zaimki] zwrotne, показывающія, что лицо или предметъ производитъ дѣйствіе самъ на себя. Возвратное мѣстоименіе есть одно, siebie или się напр. kocha siebie samego. Uważają się za rozumnych.
Zaimki siebie, sobie, się oznaczają, że czynność osoby działającej nie przechodzi na żadną inną osobę ani rzecz, tylko zwraca się na nią samą; zaimki te nazywają się zwrotne.
Zaimek zwrotny (relexivo)
se (się) — używa się, gdy zwracamy się do 3-ej osoby [...].
Siebie, sobie, się, sobą - to zaimek zwrotny, ponieważ oznacza osobę lub rzecz, do której wraca własna czynność.