Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

zaimek

Język: polski
Geneza: łac. pronomen
EJO 1999, s. 654 Definicja współczesna

Zaimek. Klasa wyrażeń uznawanych wprawdzie za odrębną część mowy, ale z zastrzeżeniem, ze jest to część mowy wyróżniana na podstawie innych kryteriów niż rzeczownik, przymiotnik, czasownik czy przysłówek

Cytaty

Trzeba wiedzieć ogólnie najpierwej co to jest Rodzaj, Liczba, i Spadek w Słowach, bo te trzy własności mają Imiona, Artykuły, Zaimki, i Ucześnistwa.

P. Co to jest Zaimek? O. Jest Słowo, Cześć Mowy, ktore kładą zamiast Imienia [...]. P. Wiele Szczegolności swoich Zaimkow liczą Francuzi? P. Siedm Szczegolności, to jest: Zaimki Osobiste (Pronoms personnels;) Zaimki Łączone (Pronoms conjonctifs) Zaimki Osiadłe (Pronoms possessifs) Zaimki Pokazujące (Pronoms démonstratifs,) Zaimki Odnośne (Pronoms relatifs,) Zaimki Samotne (Pronoms absolus) Zaimki Nieokreślone (Pronoms indéfinis.)

Części mowy nazywają się po polsku i po łacinie, jak następuje:

Iwsza: Wykrzyknik (Interjectio), np. ach! [...]

IVty: Zaimek (Pronomen), np. ja, ty, on, my, wy, oni, i t. d.

Wyrazy do 5tej części mowy należące dlatego nazywają się Zaimkami, że zastępują miejsca imion; każdy człowiek, zamiast swego imienia i nazwiska, powiada: Ja.

Język polski ma dziesięć części mowy: Rzeczownik, przymiotnik, liczebnik, zaimek, słowo, imiesłów, przyimek, przysłówek, spójnik, wykrzyknik.

Zaimek jest to wyraz, który się kładzie zamiast rzeczownika.

Zaimki dzielą się na osobowe, posiadawcze, odnośne, wskazujące, pytające, łączące i nieoznaczone.

Zaimek jest to część mowy nieodmienna, która się używa zamiast imienia lub téż kładzie się przy imieniu dla określenia tegoż.

Zaimek jest to część mowy, która się używa zamiast imienia, albo przy imieniu dla określenia tegoż.

По значенію своему всѣ слова польскаго языка раздѣляются на 9 частей рѣчи: [...] 4. Мѣстоимѣніе, zaimek. [...]

Przez uszanowanie zaczynamy od wielkiej litery: Pan Bóg, Najwyższy, niech się dzieje wola Jego święta; także mówiąc o ludziach (nie o ich godnościach lub urzędach) z przymiotnikami: Najjaśniejszy Pan, Przewielebny Ksiądz, Pan Starosta, zwłaszcza jeśli do nich samych piszemy; w tym razie i zaimki piszą się wielką literą: Twój przyjaciel, brat Pański i t. p.

IV. przyp. l. poj. zaimków rodzaju żeńs. ma - ą: moją, twoją, swoją, naszą, samą, jedną, wszystką..; wyjątkowo ę mają: tę i tamtę.

Wyrazy, używane w mowie zamiast imienia osoby lub rzeczy, nazywamy zaimkami, np. ja, ty, kto, on, i.t.d. Jako wyrazy, zastępujące imiona, mają one także rodzaje, liczby i odmianę deklinacyjną.

§ 140. Zaimek ji , ja, je w mianowniku liczby pojed. i mnogiej już w staropolskim wyszedł z użycia.