terminów gramatycznych online
przybierać formę, końcówkę, zakończenie
Język: polski
- Czasowanie: Bor/1830
- Części mowy odmienne: Malecz/1882
- Część II. Rozdz. 2. Odmiany. (Fleksya) : Jes/1886
- Imiona przymiotne czyli przymiotniki: Desz/1846
- Nauka o formach (Flexya): Mał/1879
- O ośmiu częściach mowy: DwBg/1813
- O rzeczowniku i przymiotniku: Bor/1830
- Pisownia: Malecz/1882
- Słowotwórstwo: Król/1922
- Zbiór abecadłowy rzeczy: DwBg/1813
Cytaty
d) Przyp. czwárty [...], np. moc, kárm', koléj: albo a) przybiérają na końcu ą, Imiona w piér. przyp. zakończoné na i, np. pani panią.
Przybiera się na końcu ą 37, 40.
Zamieniają się niektóre głoski, na inne głoski i przybierają jedno z tych zakończeń e, ie, u, iu, ju. [...] Sąsiedzie! [...] Dniu!
Zaprzeszły. Czasuje się jak Przeszły tegoż trybu, tylko przybierając rodzajownie był, była, było, byli, były.
Stopień wyższy przy zbiégu przykrych spółgłosek na końcu często zamiast prostégo przybrania zakończki szy musié przybierać iéjszy do ostatniéj spółgłoski ze zmiękczeniem przyzwoitém np. hardy– hardziéjszy, oziębły– oziębléjszy [...].
Tę końcówkę przybierają i wszystkie na ec zakończone imiona, jeżeli są zwierzęcego albo nieżywotnego znaczenia (nosorożce, jałowce, palce).
Niektóre tylko wyrazy przybierają wyjątkowo zakończenie i; jak np. narzędzi, nozdrzy.
Rzeczowniki rodzaju nijakiego, mają w przyp. I-ym liczby pojedyńczéj: e, jeżeli w następnych przypadkach nie przybiérają więcéj zgłosek nad dwie, np. pole, ziele, zielem i t. d.
Pierwsze wymawia się wyraźnie ustami otwartemi, drugie przybiéra brzmienie i lub y i wymawia się usty ściéśniętemi.
Co do wzorca 2-go. — Mianownik i Wołacz przybierają tu różne zakończenia.
W dalszych atoli przypadkach przybiera zaimek: co, stowny przypadek od zaimka trzeciéj osoby (on, ona, ono).
Rdzeń rzadko kiedy stanowi zrozumiały wyraz. Zwykle przybiera on głoski lub całe zgłoski przed i po sobie. o (przedrostek) — √ogrod (rdzeń) — nik (przyrostek słowotwórczy) w dop. o - grod - nik -a (przyrostek fleksyjny)