terminów gramatycznych online
tryb oznajmujący
Tryb jest kategorią fleksyjną czasownika [...]. W obrębie tej kategorii gramatycznej tryb oznajmujący jest jej członem nienacechowanym [...] funkcjonalnie i morfologicznie; formy tego trybu oznaczają zwykle czynność traktowaną jako rzeczywista.
Cytaty
Czas Teraźniejszy Trybu Oznajmującego. Wyraża rzecz która się teraz staje.
[Verborum Modi] Indicativus. [Słow tryby] Oznajmujący.
Mamy jednakże 1) tryb oznajmujący, którego używamy na obwieszczenie, że sprawa lub okoliczność jaka, prawdziwie i rzeczywiście znajduje się w rzeczy, i do niéj całkowicie należy, np. mój przyjaciel jest pracowitym; ojciec kocha syna.
Łącznik być, w czasie teraz. tr. oz. wzięty, bywa niekiedy domyślny.
Z pomiędzy trzech czasów trybu oznajmującego (изъявительное наклонение), teraźniejszy (настоящее время) wyraża, co się dzieje w chwili mówienia; przeszły (прошедшее), co tę chwilę poprzedziło, a przyszły (будущее) oznacza, co po niéj ma nastąpić.
Tryb oznajmujący wyraża czynność nasza lub drugich bez żadnego rozkazu i wątpliwości, a po prostu opowiada, że coś się dzieje lub stało.
Польскіе глаголы имѣютъ три наклоненія. 1) Изъявительное tryb oznajmujący, показывающее: кто и когда дѣйствуетъ, т. е. означающее время, лицо, число и родъ; напр. piszę, czytałeś, grała, pojedziemy, będziecie się przechadzali.
Tryb oznajmujący, jeżeli oznajmujemy, stwierdzamy, że czynność pewna odbywa się, odbywała, lub będzie się odbywać; np. pracujecie, uczyliśmy się, napiszesz.
Tryb orzekający, przypuszczający i rozkazujący.
II. Formy słowotwórcze: 1. ★bezokolicznik (infinitivus); 2. ★imiesłów (participium) [...]; 3. ★tryb (modus) oznacza stosunek czynności do rzeczywistości i woli mówiącego: a) ★orzekający (oznajmujący, indicativus).
Najczęściej używa się trybu oznajmującego, kiedy oznajmia się o czyjejś rzeczywistej czynności (stanie), np. czytam, pisałeś, rozmawiała, leżymy, chorowałyście, napiszą.