Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

spójnik ograniczający

Hasło w cytatach: spójniki ograniczające
Język: polski
Dział: Składnia (współcześnie)

Cytaty

Spójniki spółrzędne są:

1.Zestawne, wyrażające zestawienie dwóch lub więcéj myśli na podstawie podobieństwa i pokrewieństwa: [...].

2.Przeciwstawne, wyrażające przeciwieństwo:

a) Przeciwnicze [...].

b) Ograniczające czyli ścieśniające: ale, lecz, zaś, a, atoli, jednakże, przecież, wszelako, tylko, pomimo to, tymczasem, ztémwszystkiem, n. p.: Mowa Słowian nieco się różniła; ale się wzajem rozumieli. (T. Waga.)

Spójniki podrzędne są:

1)Spajające: [...].

2)Przeciwstawne a mianowicie ograniczające czyli ścieśniające: tylko że, oprócz że, wyjąwszy że, n. p. Nasi dzielnie się potykali, tylko że niektórzy nie mieli dostatecznéj wprawy w robieniu bronią.

§. 769. Przeciwstawne zdania współrzędne zostają do siebie w takim stósunku, że albo jedno zdanie myśl drugiego całkiem uchyla, albo ją też ogranicza, albo wreszcie w jakikolwiek sposób onéj się przeciwstawia. Zdania takie łączą się ze sobą przez spójniki, a czasem i bez spójników. [...] Tu należą spójniki:

Uchylające: (nie) — ale, (nie) — lecz, (nie) — lecz raczej; wykluczające: albo, lub też, albo — albo, albo — albo też, czy—czy też; ograniczające: ale, lecz, tylko że, zato, przecie, a przecie, wszakże, chyba, chyba że, jednak.

§. 762. PRZECIWSTAWNE ZDANIA WSPÓŁRZĘDNE zostają do siebie w takim stósunku, że albo jedno zdanie myśl drugiego całkiem uchyla, albo ją też ogranicza, albo wreszcie w jakikolwiek sposób onéj się przeciwstawia. Zdania takie łączą się ze sobą przez spójniki, a czasem i bez spójników. [...]

Tu należą spójniki: [...] Ograniczające: ale, lecz, tylko że, zato, przecie, a przecie, wszakże, chyba, chyba że, jednak [...].