Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

abecadło łacińskie

Hasło w cytatach: łacińskie abecadło
Język: polski
Dział: Ortografia (współcześnie)
  • Abecadło: Br/1848
  • Czy litery łacińskie wszystkie przyjęli Germanie, z abecadłem łacińskiem?: Oż/1883
  • Dodatek. Projekt ortografii polskiej w podręcznikach szkolnych: Uchw.AU/1891
  • Główne podstawy mowopisowni polskiej: Oż/1883
  • Okres 2 mieszany dawniejszy, zastoju: Oż/1883

Cytaty

Jakie są abecadła używane dziś w Europie? […] Abecadło łacińskie przyjęte przez narody: polski, francuski, angielski, włoski, hiszpański, portugalski, w części niemiecki, czeski, illiryjski, węgierski, holenderski, szwedzki i duński.

Przyjęcie abecadła i druku łacińskiego, i upowszechnienie zarazem niemczyzny, zamiast łaciny w drukach polskich; było wielką przeszkodą i tamą dla rozwoju pisowni łacińskiej raz przyjętej.

Pyt.: Czy wszystkie litery przyjęliśmy, jakie są w abecadle łacińskiem? Odp.: Nie wszystkie, bo odrzuciliśmy spółgłoskę q, i spółgłoskę pojedynczą v.

Pyt.: A ileż ma abecadło łacińskie samogłosek, i czy nie ma dwójek samogłoskowych? Odp.: Ma samogłosek szesć następnych: a, e, i, o, u, y i dwójek samogł., ae, oe, au, eu, ei.

Pyt.: A ileż abecadło łacińskie ma spółgłosek i jakie? Odp.: Ma w ogóle dziewiętnaście następnych: b, c, d, f, g, h, j, l, m, n, p, q, r, s, t, v. (greckie) k, x, z.

Łacińskie bowiem abecadło właściwie ma tylko 22 liter, i trzy greckie na końcu umiesczone dla imion greckich.

Imiona wzięte z języków nowożytnych, używających łacińskiego abecadła, wymawia się i pisze oryginalnie (jak w ich własnym języku), objaśniając trudniejszą wymowę w nawiasie lub w przypisku: Goethe, Schiller, Rousseau, Bordeaux, Byron, Corregio, Shakespeare (Szekspir).