terminów gramatycznych online
sylaba głoski, litery
Geneza: łac. syllaba < gr. syllabḗ 'połączenie, zgłoska'
Sylaba (zgłoska). Odcinek wypowiedzi stanowiący jedność ekspiracyjną, ruchową i akustyczną, posiadający jedno maksimum donośności, który potencjalnie może być fonetycznie samodzielną wypowiedzią.
Cytaty
- Ex Terminatione Nominativi, [na przod trzebá baczyć najpierwszą syllábę, álbo terminácję Nominativi].
Ná przykład: Poćże sie: gdzie sie káżdéj litery náturá własna wyraża: i káżda syllábá znácznie sie jedná od drugiéj dźieli.
Ale kiedy rzeczesz, czoło, tám już tè dwie literze,cz, w jedno spojonè przy o, jedną syllábą są.
[Górnicki] [...] tedy tu kropki bydź muszą, by sie nie zdáłá jedná sylábá buoi sie Bogá, to jest imperativus:
Ktorych Rodzicy naprzod, uczą słow jednoskładnych, powoli, składow (czyli syllab) przyczyniając. Podobnym zda mi się sposobem ułożona była mowa pierwszych ludzi, ażeby przy ustawicznych podrożach, i pracach, łatwiej się mogły nauczyć dzieci wymawiać słowa krotkie.
O literach Ю. у Я. wyżej pokazało się, że one bez poprzedzającej sprzężonej z niemi w jedną sylabę zgodnobrzmiącej, dwugłośnych moc mają.
Rossyjskie sylaby stają się z samobrzmiącej litery sprzężonej z zgodnobrzmiącą jedną, lub wielo: дру-же-ство, przyjaźń, albo z jednego dwugłośnego, lub trzygłośnego: ай, ей. Samobrzmiące litery często moc sylab mają, jak И. i А. w и-ной, inny, а-лой, aloes.
Powtorzone litery zawsze podług sylab rozdzielają się, jedna do poprzedzającej, druga do następującej: Стран-ный, Ахил-лесь, Dziwny Achilles.
Trzeci Akcent nazywa się Варíа. Accentus gravis `. Ma miejsce nad Głośną zamykającą Dykcyę. Na przykład: Божєствò, Вєселю̀. na znak także tam pauzy, albo pociągnienia dchem tej syllaby.
Nadmienia się tu tylko, iż w drugim przypadku l. p. r. m. czasem syllaba ie, cie, zie, wypuszcza się.
Слова составляются изъ слоговъ, syllab, а слоги изъ буквъ, głosek.
Materiałem, z którego tworzą się głoski, jest wydobywające się z płuc przez krtań do jamy ustnej, ewentualnie także i do nosowej, powietrze, czyli wydech. Wydech rozpada się na pojedyncze takty, to znaczy przerwamu odgraniczone, rytmiczne wyrzuty powietrza, co łatwo zauważyć, kiedy wolno wymawiamy, np. wo-da, u-li-ca, Ma-ło-pol-ska, nie-bez-pie-czeń-stwo. W obrębie jednego taktu wydechowego powstaje jedna głoska lub grupa zgłosek; jest to zgłoska albo sylaba.