terminów gramatycznych online
głoska zgłoskotwórcza
Język: polski
- Budowa wyrazów: Łoś II/1925
- Koniugacja (Końcowki osobowe, System koniugacyjny...Aoryst. Imperfekt ... Strona bierna. Inne formy złożone): Łoś III/1927
- Nauka o głosce: Kl/1939
- Nauka o głoskach: Szob/1923
- Słowniczek: Gaert/1927
- Słownik, t. 8: Z-Ż: SW/1900-1927
Głoski zgłoskotwórcze. Głoski spełniające funkcję ośrodka sylaby [...].
Cytaty
Zgłoskotwórczy gram. tworzący, stanowiący zgłoskę, samogłoskowy. Dźwięki, głoski zgłoskotwórcze. Rozw. (= przeważające w zgłosce).
Samogłoski mogą same przez się tworzyć zgłoskę, mogą być samodzielnie wymawiane w zgłosce; dlatego nazywają się głoskami zgłoskotwórczemi.
§ 138. Tenże przyrostek ukazuje się w formach imiesłowu przeszłego biernego od czasowników z pierwiastkami na -i, -u, na samogłoskę nosową i na r, l niegdyś zgłoskotwórcze: bity, kryty, jęty, pożarty, mełty (obok mielony).
§ 478. Os. 3 l. mn. miała końcówkę praae. -nti, która w słowiańskich formach tematycznych na gruncie słowiańskim powinna dać -ǫtь (gdzie ǫ z tematowego -o-|-n przed spółgłoską *bheronti > *berǫtь, *pisjonti > *pišǫtь); po spółgłosce zaś końcówkowe n (między dwiema spółgłoskami) brzmiało jako zgłoskotwórcze n˳ i w rezultacie dało ę [...].
★Głoski, najmniejsze elementy wymawianiowo-słuchowe. [...] Nadto ze względu na położenie w wyrazie rozróżniamy głoski: nagłosowe, śródgłosowe i wygłosowe, ze względu zaś na rolę fonetyczną w zgłosce: ★zgłoskotwórcze i ★niezgłoskotwórcze.
Ośrodek zgłoski stanowi samogłoska; z samogłoską mogą się łączyć spółgłoski poprzedzając ją lub nastepując po niej. Dlatego samogłoski są głoskami zgłoskotwórczymi.