półgłoska

Hierarchia Dzieła Filtr: wszystkie dzieła

• Wszystkie dzieła
• Gott/1794
• Malecz/1882
• SW/1900-1927
• ŁośFl/1923
• Nitsch/1923
• Łoś II/1925
• Gaert/1927
• Łoś III/1927

h, po Samogłosce przed półgłoską położone nie wymawia się [....].

Rodzaj męzki kończy się na na: Sp. twardą, np. prałat [...]. Sp. miękką, np. zięć. półgłoskę j, np. gaj [...]. Samogłos. a, np. rządca.

Uwydatnia się to zwłaszcza przy akcencie końcowym [...], który zostaje tylko przy ściągnięciu, np. w instr. sg. [...] lub w przymiotnikach [...] przy zaniku końcowej półgłoski, zwłaszcza w gen. pl. [...].

§ 13. W deklinacji I znikła końcowa półgłoska, przez co forma mianownika stała się podobną do formy tematu z tą różnicą, że wskutek procesów fonetycznych nastąpiło wzdłużenie a potem pochylenie samogłoski w ostatniej zgłosce przed spółgłoską dźwięczną [...].

Przyrostki -ъkъ, -ьkъ rozpatrujemy razem przede wszystkiem ze względu na to, że imiona, utworzone z ich pomocą, w zakresie każdego rodzaju gramatycznego tworzą jednakowe grupy znaczeniowe, a po wtóre, że wymiana prasłowiańskich sufiksów rzeczownikowych z twardą lub miękką półgłoską zależy wyłącznie od natury spółgłoski, kończącej temat, do którego dodaje się przyrostek.

N. sg.

§ 17. Na gruncie polskim końcowe półgłoski znikły (Gr. I, § 45— 49); imiona, które się dawniej kończyły w mianowniku na -ъ lub -ь, teraz w wygłosie mają tylko spółgłoskę, przez co po większej części forma mianownika przedstawia czystą formę tematu (nowego, już spółgłoskowego), [...].

Półgłoska, p. półsamogłoski.