język starożytny

Hierarchia Dzieła Filtr: wszystkie dzieła

• Wszystkie dzieła
• Prz/1816
• Gr/1861
• SWil/1861
• SW/1900-1927
• Dor/1958–1969

Za tyle ograniczenia mogą się jeszcze chlubić Polacy ztąd, iż potrafią w swoim giętkim Języku tworzyć, aż do zkładunkowych Głagołow, zprzęgając je w jedno słowo, nawet z przymiotnikami i rzeczownikami, nader zrozumiebnie, czego mało przykładów w Językach Starożytnych, a jeszcze mni w żywych, chyba w rozwiniętszyj Słowiańszczyznie, np. bałwochwalić (idolatrer), błogosławić (benedicere), czołobicić (adorare), łaskodarzyć (aggratiare) i t. d.

Język, a, lm. i, m. [...] 3) = mowa, którą się naród od narodu różni. Język grecki, łaciński, francuski i t. d. Język obfity, bogaty, harmonijny, i t. d. Znajomość tego języka, jest bardzo upowszechniona. Język ten jest w używaniu na całym wschodzie. Nauka języków. Pismo w języku greckim, arabskim i t. d. Wykładać języki, nauczać języków. Język pierwotny, np. słowiański, względem polskiego, rossyjskiego, czeskiego i t. d. Język pochodny. Języki pobratymcze, pokrewne, v. jednoszczepowe, np. niemiecki i angielski. Język umarły, t. j. ten, którym już nie mówią, np. starogrecki, łaciński. Język żyjący, t. j. ten, którym obecnie mówią. Język starożytny, nowożytny. Język uczony, piśmienny, ustny, powszedni. Język rodzinny, v macierzysty, v. ojczysty. Język obcy. Język cygański, złodziejski, umówiony [...].

Starożytny, (v. Starożyty, v. Starożywy), a, e, p. 1) starodawny, od dawnych czasów istniejący. Dziedzictwo starożytnéj Horeszków rodziny. Języki starożytne. Zbiera starożytne okruchy [...].

W kierunku historyczno-filologicznym język ojczysty pierwsze bez wątpienia zajmuje miejsce. Języki obce, czy to starożytne, czy nowoczesne, [...] same przez się nie wystarczą pod żadnym względem; pod względem gramatyki z następującego powodu.

Język, a, lm. i [...] b) przen. narzędzie mowy, mowa, możność mówienia, dar słowa, wymowa, wysłowienie [...] d) mowa ludzka, mowa narodu: Umiejętność języka. [...] J. polski, francuski, cygański. Języki wschodnie. Władać, mówić językami. J. umarły a. martwy, X nieżywy (= którym już jako ojczystym nie mówią obecnie). J. żywy a. żyjący (= którym mówi obecnie żyjąca narodowość). J. bogaty, ubogi. Języki pokrewne, pobratymcze, jednoszczepowe. J. pierwotny a. prajęzyk. Języki pochodne. Nauka, gramatyka, historia języka. [...] Wykładał języki słowiańskie. J. rodzimy, ojczysty, macierzysty, swój, obcy, cudzoziemski. Języki starożytne, nowożytne. Przen. sposób wysłowienia, środek wyrażenia czego, porozumienia ś., styl: Przemawiał do ludu językiem ludu. Przemawiać językiem mowy potocznej. J. naukowy, gramatyczny, filozoficzny, piśmienny a. książkowy, literacki, potoczny, ludowy a. gminny, salonowy, złodziejski. [...] Księgi pielgrzymstwa są pisane przez Mickiewicza językiem biblijnym [...] Czystość, poprawność języka.

Starożytny [...] Języki starożytne.