terminów gramatycznych online
rodzaj czynności momentalny
Język: polski
Cytaty
Przez przebieg czasowy czynności rozumieć należy czas, zużywany przez rozwijającą się czynność. Czas ten może się składać z jednego tylko momentu: wtedy mamy rodzaj chwilowy, czyli momentalny czynności, nap. mrugnąć, kichnąć, ziewnąć, trzasnąć, krzyknąć... Rodzaj momentalny wyraża czynności chwilowe, doraźne, które się dokonywają w jednem okamgnieniu. Szybkość przebiegu takich czynności sprawia, że zakres ich trwania bywa zawsze wyczerpany, to też rodzaj momentalny bywa jednocześnie rodzajem dokonanym.
Nie możemy się tu bliżej zastanawiać nad systemem prof. Szobera, może jednak nie będzie bez korzyści przedstawić jego całość, tem bardziej, że w „Gramatyce" jest on omówiony w całości, ale niema tam tablicy, któraby zestawiła i unaoczniła poglądowo wszystkie jego szczegóły [...]. Tę tablicę właśnie tu podajemy:
A. Zakres trwania rodzaj 1. niedokonany „ 2. dokonany [...]
D. Przebieg czasowy rodzaj 1. chwilowy, momentalny: mrugnąć
2a. trwały, duratywny dk.: ugasić
b. „ „ ndk.: biec, ugaszać
3.wynikowy, rezultatywny dk.: zbiec, złożyć
Czasowniki (verbum, słowo), wyrazy oznaczające czynności lub stany: Z uwagi na znaczenie odróżniamy: I. ★Rodzaj (postać, sposób) czynności: [...] B. ze względu na przebieg czasowy , jego charakter i wynik: 1. ★jednokrotny [...]; 2. ★wielokrotny [...]; 19. momentalny lub niemomentalny, czynność trwająca jedną chwilę lub dłuższy czas, np. błysnąć, błyszczeć.
Momentalny rodzaj, p. czasowniki I B 19.