Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

czas przyszły futurum

Hasło w cytatach: przyszły czás
Język: polski
Dział: Fleksja (współcześnie)
EJP 1991, 39-40 Definicja współczesna

Czas jest kategorią fleksyjną czasownika [...]. Cz. przyszły [oznacza] akcję mającą się zdarzyć w przyszłości; formy cz. przyszłego często ponadto sygnalizują postawy modalne (por. np. użycie czasu przyszłego w funkcji trybu rozkazującego: Pójdziesz tam natychmiast!).

Cytaty

A przyszły czás tegoż to obyczáju w i w syllábę kończystą, jáko miłuję będę miłował, jestem miłow[an].

Et futurum tempus eiusdem modi in bo et in bor syllabam mittit, ut amo amabo, amor amabor.

Względ ten że się czyn jaki lub zdarzenie zaczyna i ciągnie nazywamy czasem teraźniejszym; że być przestaje lub kończy się czasem przeszłym; że się ma jeszcze zacząć, czasem przyszłym.

Czas przyszły w niedokonanych słowach wystawia ciągnienie sprawy lub zdarzenia mającego się zacząć; w dokonanych czyn lub skutek mający się zacząć tylko lub tylko skończyć, lub zacząć razem i skończyć.

Slowo mieć w czasie teraźniejszym wespół z trybem bezokolicznym jakiegokolwiek Słowa, jako to: mam czytać, mam pisać, mam uczyć się, wyraża czas przyszły ze znaczeniem postanowienia lub obowiązania się do czynienia czego, albo zamiaru czynienia, lub niepewności tego, co będzie.

Czas, u, lm. y, m. [...] 7) = gram. Czas i Czasy; odmiana słów podług czasu. Czas teraźniéjszy, przeszły, przyszły. Czasy pierwotne. Czasy złożone.