terminów gramatycznych online
wyraz
Wyraz. Rozumiany potocznie jako najmniejsza znacząca jednostka jęz. wykazująca względną samodzielność składniową jest w rzeczywistości terminem wieloznacznym, którego definicja zależna jest od płaszczyzny jęz., dla której pojęcie "wyraz" ma być definiowane. Niezbędne jest wyróżnienie co najmniej czterech odrębnych pojęć obejmowanych tradycyjnym terminem: wyraz fonologiczny, wyraz ortograficzny, wyraz gramatyczny, wyraz słownikowy, czyli leksem, wyraz tekstowy. Jako synonimu terminu „wyraz" używa się niekiedy określenia „słowo"
Cytaty
Źle tedy jest tak po francusku mowić [...] cours-je? [...]. trzeba inszego zażyć Wyrazu jak ten na przykład: est-ce que, [...] est-ce que je cours?
Mowa zaś mieszana, kiedy słowa Polskie z Łacińskiemi mieszane bywają [...] Są jednak niektóre okoliczności, w których możemy użyć tego sposobu [...] Takie są: gdy abo nie mamy wyrazów Polskich, i choćbyśmy wyrazili, nie zrozumiano by nas, abo gdy nie chcemy, aby nas wszyscy rozumieli: abo gdy o takich rzeczach mówić przychodzi, których ojczysty wyraz obraziłby uszy.
I. Brzmi jak e krótkié i ściśnioné w następujących wyrazach, birth urodzenie bert, Firm mocny Ferm, virtue cnota wertiu, mirth radość mert, girl dziewczyna gerl.
Język ludzki jest to zbiór giestów i wyrazów, przez ludzi dla zrozumienia się wymyślonych.
Każdy a przeto i polski język składa się z wyrazów. B. Wyrazy nasze, co do swej natury, są głosami przez usta wydanemi; co do znaczenia zaś, są znakami rozmaitych wyobrażeń naszych, np. papier, pióro, kwiat, człowiek, Bóg i t. d.
Mała litera napisze się, gdy wyrazy po dwukropku dalszym ciągiem są jednego zdania; np. Człowiek z dwu części uczyniony jest: z duszy i ciała.
P. Z czego składa się mowa ludzka? 0. Mowa ludzka składa się ze zdań, np. To dziecko uczy się dobrze. P. A zdania z czego się składają? 0. Zdania składają się z wyrazów, które inaczej zowiemy częściami mowy, np. To—dziecko—uczy—się—dobrze.[...] Wyrazy składają się z syllab czyli ze zgłosek, np. To, dzie-cko, u-czy, się, do-brze.
Ze wszystkich djalektów europejskich, litewski najwięcej ma w sobie wyrazów sanskryckich.
Nie mamy składanych zlepionych w mowie żywej głosek, tylko z pojedyńczych głosek składamy nasze wyrazy i w abecadle naszem pojedyncze głoski powinny to malować, te nasze uczucia i pojęcia stanowczo.
Nazwa osoby lub rzeczy, wypowiedziana lub napisana, to jest: wyrażona, stanowi wyraz.
Napisz: książka. Czy to jest rzeczywista książka? Nie — Co to jest? — Jest to wyraz, służący na nazwanie książki, przypominający mi książkę.
Слово, wyraz, выражаетъ какое либо понятіе или чувствованіе, напр. przyjaciel, morze, skromność, dobry, pięć, ja, szanować, czytający, biała, jutro, między, zatem, ach!, aj!
§ 38. Zasadzie akcentowania przedostatniej zgłoski wyrazu w języku polskim podlegają zarówno wyrazy pojedyńcze czyli niezłożone, np. wiedza, waga, prawda, mówny, ..., jak i złożone, np. samowiedza, równowaga, ludożerca..., ostrosłup, czworokąt, dziwoląg, ludojad.
Wielu jednak wymawia nie spółgłoskę z jotą ale po prostu spółgłoskę zmiękczoną, co bywa zwłaszcza pod wpływem wymowy tego języka, z którego wyraz zapożyczono np. słyszymy często debiut, bordiura.