terminów gramatycznych online
wyraz
Wyraz. Rozumiany potocznie jako najmniejsza znacząca jednostka jęz. wykazująca względną samodzielność składniową jest w rzeczywistości terminem wieloznacznym, którego definicja zależna jest od płaszczyzny jęz., dla której pojęcie "wyraz" ma być definiowane. Niezbędne jest wyróżnienie co najmniej czterech odrębnych pojęć obejmowanych tradycyjnym terminem: wyraz fonologiczny, wyraz ortograficzny, wyraz gramatyczny, wyraz słownikowy, czyli leksem, wyraz tekstowy. Jako synonimu terminu „wyraz" używa się niekiedy określenia „słowo"
Cytaty
[…] Myśli składają się z wyrazów, wyrazy z zgłosek czyli syllab, syllaby z głosek, t.j. postaci do malowania wyrazów używanych, pospolicie literami zwanych […].
Podział pisowni ten się być zdaje najprostszy i najjaśniejszy; uważać: 1) głoski czyli litery szczególne, ilorako się która pisze; 2) głoski złączone czyli zgłoski albo syllaby; 3) wyrazy całkowite jeden względem drugiego; 4) na koniec, przestanki po wyrazach.
Język składa się z wyrazów, wyrazy z brzmień w mowie.
Wyrazy składają się z głosek, dlatego tak zwanych, bo każda jest pewném brzmieniem głosu ludzkiego.
A [...] Tak samo brzmi w wyrazach: ancient, dawny, scarce, rzadki [...].
Wyraz jest to część mowy, mająca jakieś znaczenie w myśli.
Ze wszystkich djalektów europejskich, litewski najwięcej ma w sobie wyrazów sanskryckich.
Nie mamy składanych zlepionych w mowie żywej głosek, tylko z pojedyńczych głosek składamy nasze wyrazy i w abecadle naszem pojedyncze głoski powinny to malować, te nasze uczucia i pojęcia stanowczo.
Nazwa osoby lub rzeczy, wypowiedziana lub napisana, to jest: wyrażona, stanowi wyraz.
Napisz: książka. Czy to jest rzeczywista książka? Nie — Co to jest? — Jest to wyraz, służący na nazwanie książki, przypominający mi książkę.
§ 38. Zasadzie akcentowania przedostatniej zgłoski wyrazu w języku polskim podlegają zarówno wyrazy pojedyńcze czyli niezłożone, np. wiedza, waga, prawda, mówny, ..., jak i złożone, np. samowiedza, równowaga, ludożerca..., ostrosłup, czworokąt, dziwoląg, ludojad.
Wielu jednak wymawia nie spółgłoskę z jotą ale po prostu spółgłoskę zmiękczoną, co bywa zwłaszcza pod wpływem wymowy tego języka, z którego wyraz zapożyczono np. słyszymy często debiut, bordiura.
Od języka łacińskiego przejęły też języki romańskie całą składnię, wspaniały dobór wyrazów i słów, jakich się język łaciński w przeciągu prawie 1000 letniego istnienia dorobił.
Wyrazy języka są bowiem znakami dźwiękowymi, a w piśmie optycznymi, znakami, które wskazują i nazywają przedmioty, właściwości, czynności, stany.
Wyraz stanowi głoska lub zespół głosek posiadający pewne znaczenie.