Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

słoworód ludowy

Język: polski

Cytaty

Analogie Analogija. Może Dobór ? (porówn. W sprawie pisowni i t. d. str. 4 odsyłacz: „Analogizm proponuję jako termin do oznaczenia całego ogółu zjawisk, które nazywamy przeniesieniem form, słoworodem ludowym, analogiją (w specyficznym rozumieniu) i t. d. Może by się przydał, jako uogólniający pewną ilość pojęć i jako słoworodowo giętki; można by od niego utworzyć przymiotnik analogistyczny, przysłówek analogistycznie, rzeczowniki analogista w (znaczeniu badacza zjawiska analogizmu), analogizmat (w znaczeniu pojedyńczego okazu analogizmu), analogistyka (w znaczeniu metody lub dyscypliny) i td.”). [Znak: #].

Słoworód Etymologie. S– ludowy Volksetymologie (porówn. Analogie).

Volksetymologie Słoworód ludowy (porówn. Analogie).

Słoworód ludowy.

Analogia, i lm. e [...] 5. jęz. przeniesienie form do innej kategorii, podprowadzanie, słoworód ludowy. <Gr. analogia>

Słoworód, odu, lm. ody [...] 2. nauka o pochodzeniu słów; tworzenie jednych wyrazów z drugich, etymologja: S. ludowy.

Tak więc zarówno t.zw. «analogja», jako też t.zw. «słoworód ludowy» są tylko dającym o sobie znać zwykłym procesem asymilacji na podstawie ciągłego procesu asocjacji, oraz apercepcji, t.j. podciągania nowych doświadczeń pod istniejące w naszej psychice gotowe typy i ugrupowania. Apercepującemi i asymilującemi są tu nasze przyzwyczajenia [...].

Kruszewski przeczy zasadniczej różnicy między»analogją«a»etymologją ludową«, uważa je za ten sam proces psychiczny, objęty wspólną nazwą »asymilacji«, której rozróżnia dziewięć poddziałów: 1) asymilacja sufiksalna, 2) a. prefiksalna, 3) a. tematyczna, 4) a. fleksyjna, 5) a. leksykalna (assonacja), rozciągająca się na całe wyrazy, 6)»pereintegracja«, przeczłonkowanie (Elwów zam. Lw6w, Lbiąg zam. Elbiąg), 7) arradykacja, 8) adideacja, 9) połowiczna asymilacja leksykalna. Kruszewski niesłusznie pomięszał w jednym pojęciu to, co nazywają zwykle»analogją«, z tym, co nazywają zwykle»etymologją ludową«czyli»słoworodem ludowym«. Między temi dwoma procesami psychicznemi mamy zasadniczą różnicę: Przy»analogji«czyli asymilacji morfologicznej wchodzi w grę tylko układ morfologiczny, w oderwaniu od składu semazjologicznego. [...] Przy»słoworodzie ludowym«czyli przy asymilacji semazjologicznej mamy do czynienia ze składem semazjologicznym, w którym pewien element lub pewne elementy się zmieniają.