Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

wzdłużenie

Język: polski
Dział: Fonetyka (współcześnie)

Cytaty

Dehnung Wzdłużenie.

Wzdłużenie Dehnung.

W tych bowiem narzeczach, które utrzymały do dziś różnice iloczasowe, pełnogłoski, odpowiadające polskim pochylonym, mają trzy cechy charakterystyczne: długość, różną jakość i intonację; a z tych trzech najcharakterystyczniejszą jest różna jakość, bo dawne krótkie pod przyciskiem ulegają wzdłużeniu, a różnica intonacji w wielu narzeczach już znikła.

Intonacja ͡ serbochorwacka nie jest bezpośrednio równa intonacji ͡ , kontynuującej stary cyrkumfleks, tylko jest właściwie wzdłużeniem intonacji spowodowanem zanikiem wygłosowego która zresztą, gdy nie było racji do wzdłużenia (przez zanik jeru) w danych warunkach występuje.

Wzdłużenie, p. zmiany głoskowe A.

Zmiany głoskowe (historyczne), wskutek przyczyn głosowych i analogicznych (np. niosę > niesę, analogicznie do niesiesz, niesie). A. Ilościowe (kwantytatywne): a) w★ iloczasie głoski: skrócenie lub ★wzdłużenie (zastępcze, np. prasł. bogъ > starop. bōg lub wskutek ściągnięcia, kontrakcji, np. witaje > witā.

Istniejące w pewnych kategoriach nowe zamieszanie terminologiczne wywołało oczywiście chęć likwidacji istniejącego stanu rzeczy przez ustabilizowanie dla danych pojęć pewnych określeń. Ich projektu wraz z uwagami teoretycznymi dostarczył J. Karłowicz [...].

Termonologia. Phonetica — głosownia [...], assimilatio regressiva — upodobnienie wsteczne, progressiva — wstępne, syllaba positione longa — wzdłużenie.