Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

imię własne

Język: polski
EJO 1999, 246 Definicja współczesna

Imię własne (nazwa własna, nomen proprium). Definiuje się je na ogół jako wyrażenie, które może być użyte w zdaniu tylko do wskazania jakiegoś indywidualnego przedmiotu, do wyróżnienia go spośród innych przedmiotów.

Cytaty

Imioná tákże własne Narodow, ktore máją tęż terminácyą, ois, ták brzmią jákoby tylko e było [...] v. g. Polonois, Polak.

Imię istotné dzieli się ná Własné i Pospolité. po Fr: Propre et Appellatif. Własné jest, którym sie nie może názwáć tylko jedna rzecz. náp. Rzym, Polská, Wisła [...]. Tu notuj że imióná ludzi, zowią sie własnymi, chóć sie nie jednęmu tylko przydáją [...].

Imióná własné nie záżywáją ártykułu. tylko ná znák Rodzącégo i Odbiérającego spadku dobiéráją pártykuły de [...], ná znák záś dającego przybiérają pártykułę à.

Imiona są wielorakie. Nomen substantivum: Imie istotne, krocej: Istotnik, albo Rzeczownik. Nomen Adjectivum: Imie przyrzutne, przymiotne, krocej Przymiotnik. Nomen proprium: Imie własne czyli szczegulne. Nomen appellativum: Imie nazowne, mianowne, czyli pospolite. Nomen gentile, gentilitium: Imie Narodowe, Rodowe.

Przymiotniki oraz rzeczowniki ogólne czyli pospolite, brane w znaczeniu imion własnych, piszą się także przez początkową literę większą, np. Aleksander Piérwszy, Piotr Wielki, ogród Saski, ulica Długa.

Имя существительное бываетъ: [...] 2. Собственное, własne, которымъ мы отличаемъ одинъ предметъ отъ всѣхъ другихъ ему подобныхъ напр. Aleksander, Maryja, Wilhelm, Rossyja, Moskwa, Wołga, Wezuwijusz и проч.

Rzeczowniki: Stanisław, Karol, Szajnocha, Lwów, Wiedeń, Włochy, Wisła, Dunaj, Sycylja, Malta i t. d. są nazwami osób, miast, krajów, rzek, wysp, gór i t. p. i nazywają się imiona własne.