Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

tema

Hasło w cytatach: tęmá
Język: polski
Dział: Morfologia (współcześnie)
  • II. Początki polskiej terminologii gramatycznej. Od Odrodzenia do czasów saskich: Kor/1961
  • O etymologii: Mal/1700
  • Traktat I. O ortografij francuskiej: Dąb/1759
  • Traktat II. O częściach dyskursu: Dąb/1759

Cytaty

Pozytyw sie nie powinięn formować, ále sie powinięn w Dikcjonarzu ználeść w spadku Mianującym, będąc tęmą, to jest początkiem i spadków i stopniów.

Do piérwszéj kóniugácyéj referują słowá, których tęmá to jest najpiérwszy początek jest zakóńczóny na syllábę er.

Sposób Nieográniczóny álbo Nieskóńczóny. L'Infinitif. Ma w Fráncuskim ták ják i w Polskim czásów dwá [...]. Czás teráźniéjszy w tym sposobie jest to, co w słowie nazywamy tęmą, jako tu mieć Avoir. Czás przeszły skłáda sie u Fráncuzów z tęmy i z supiná ták: Avoir eu.

Powtornie w przeszłych czasach nieskładanych od tejże temy, jáko to je receus odebrałem, tu receus odebrałeś, il receut odebrał, etc.

Czas przeszły. A ten się bierze i za doskonały, i za niedoskonały, posiłkuje się samą temą Avoir z Supinem słowa własnego [...].

Przeprowadzona jej krytyka w stosunku do Duchênebillota budzi ciekawość, jak wyglądała ona u samego Malickiego, bo każe się spodziewać u niego i pod tym względem szeregu zmian.

Terminologia. Litera vocalis — wokala [...].

Figura simplex — figura prosta, composita — składana; thema — tema (s. 106), terminatio — zakończenie (s. 15), comparatio — (przy)stosowanie: gradus positivus — pozytyw, comparativus — komparatyw, superlativus — superlatyw, stopień najwyższy (s. 81), intensus — pokładający barzo napięty (s. 82).