of Grammatical Terms online
rodzaj męski
Etymology: kalka łac. genus masculinum
Rodzaj gramatyczny [...]. Obok systemu dwuczłonowego: rodz. męski (łac. masculinum) - rodz. żeński (femininum) (np .jęz. franc.), i trójczłonowego, w którym oprócz męskiego i żeńskiego istnieje rodz. nijaki (neutrum) (np. w jęz. ang., niem.). występują w nich systemy oparte na innych jeszcze cechach przedmiotów, np. żywotności / nieżywotności (np. ros., pol.), osobowości / nieosobowości (pol.).
Quotations
Rodzájow Fráncuzi máją trzy, jedęn męski, drugi niewieści, trzeci oddzielny. po Fr: masculin, féminin, neutre. Tego trzeciego nie záżywáją, tylko w kielku záimkách.
P. Co są Rodzaje i wiele ich jest? O. Rożność dwoch płci dała początek dwom Rodzajom: Męskiemu i Niewieściemu; procz ktorych języki Wschodnie i niektore Zachodnie inszych nie znają [...].
Wszystkie spadki rodzaju oddzielnego zgadzają w małej liczbie z rodzajem męskim, à w wielkiej z niewieścim.
Mianujący R. M. [...] R. N. [...] R. O. święte, świętsze, najświętsze. [...] Daw. R. M. i Od. świętemu, świętszemu, najświętszemu. [...] Odbier: R. M. i Oddz: świętym, świętszym, najświętszym.
Słowo le Père jest Męskiego Rodzaju; słowo la Mère jest Niewiesnego Rodzaju.
Les [...] Odnosi Słowka te oni, one, je, ich. W Skarż. Spadku Wiel. Liczby; w Rodzaju Męskim i Niewiesnym. Naprz. je les ai en ma poche, mam je w mojej kieszeni.
Genera Nominum: Rodzaje Imion. Genus masculinum: Rodzaj męzki. Genus Foemininum. Rodzaj niewieści. Genus Neutrum. Rodzaj nijaki etc.
Dwa są rodzaje istot wedle płci: męski i żeński, ale są także istoty bezpłciowe, jakiemi są wszystkie rzeczy martwe, lub co do płci obojętne, — rodzaje też istotników są trzy: męski, żeński, oraz nijaki.
Rodzaj męski ma końcówkę twardą, a chociaż zmiękczoną, to zawsze z małym wyjątkiem spółgłoskową (…).
Rzeczowniki mają trzy rodzaje: rzeczowniki żywotne, oznaczające płeć męzką, są rodzaju męzkiego, np. sąsiad, lew; oznaczające płeć żeńską, są rodzaju żeńskiego: służąca, kura; oznaczające zaś młode pokolenie, są rodzaju nijakiego: [...] kurczę.
Rzeczowniki rodz. męz. można zarówno w 2-gim przyp. liczby mn. kończyć na y, jak i na ów; noży, talerzy, widelcy, lub nożów, talerzów, widelców, najlepiej zaś dla milszego dźwięku przeplatać. [...] Podobnież przyp. 6-ty tegoż rodz. i liczby, zamiast ami, może mieć przez skrócenie y: walczył ze strzałami, żołnierzy, orężami. Końcówka liczby mn. owie służy tylko rzeczownikom ludzkim rodzaju męzkiego.
Rzeczowniki, do których da się zastosować tylko słówko: ten, są rodzaju męskiego.
Rzeczowniki, do których da się zastosować tylko słówko: ta, są rodzaju żeńskiego.
Rzeczowniki, do których da się zastosować tylko słówko: to, są rodzaju nijakiego.
Form takich, jak: zań, weń, przezeń, nań, wolno używać tylko wtenczas, kiedy się odnoszą do rzeczownika rodz. męskiego, i to tylko w liczbie pojedynczej.
a w zakończeniach: [...] W I. przyp. l. mn. rzecz. przyswojonych z łacińskiego i greckiego (rodzaju nijakiego w tychże językach, a w polskim męskiego) jak: poemata, statuta, fundamenta itd. [...].
[...] także niektóre rzecz. cudzoziemskie rodz. męskiego upodobniły się do powyższych np. gusta [...]
Rzecz. obce rodz. m. na ans mają w I. p. l. m. e twarde: kwadranse [...]
W V przyp. l. p. rzecz. r. m. z ostatnią spółgł. miękką lub zmiękczoną: kraju, papieżu, tchórzu, Jasiu [...].
W języku portugalskim rozróżniamy dwa rodzaje: męski i żeński (masculino e feminino).