terminów gramatycznych online
rodzaj męski
Geneza: kalka łac. genus masculinum
Rodzaj gramatyczny [...]. Obok systemu dwuczłonowego: rodz. męski (łac. masculinum) - rodz. żeński (femininum) (np .jęz. franc.), i trójczłonowego, w którym oprócz męskiego i żeńskiego istnieje rodz. nijaki (neutrum) (np. w jęz. ang., niem.). występują w nich systemy oparte na innych jeszcze cechach przedmiotów, np. żywotności / nieżywotności (np. ros., pol.), osobowości / nieosobowości (pol.).
Cytaty
P. Co są Rodzaje i wiele ich jest? O. Rożność dwoch płci dała początek dwom Rodzajom: Męskiemu i Niewieściemu; procz ktorych języki Wschodnie i niektore Zachodnie inszych nie znają [...].
Wszystkie spadki rodzaju oddzielnego zgadzają w małej liczbie z rodzajem męskim, à w wielkiej z niewieścim.
Mianujący R. M. [...] R. N. [...] R. O. święte, świętsze, najświętsze. [...] Daw. R. M. i Od. świętemu, świętszemu, najświętszemu. [...] Odbier: R. M. i Oddz: świętym, świętszym, najświętszym.
La Langue Latin n'a point d'Articles, c'est à dire de particules pour distingueur les Noms, comme la françoise, qui en a deux: le pour le masculin, et la pour le féminin.
[...]
Język łaciński nie ma artykułów, to jest, partykuł rożność czyniących między słowami, jako Francuski ma dwa, Le rodzaju męskiego, La rodzaju białogłowskiego.
Rodzaje Imion są te trzy: Męski, Niewieści, i trzeci ani Męski, ani Niewieści.
Takich jest wiele Męskiego rodzaju, Niewieściego żadne, trzeciego wszystkie.
Anglicy mają trzy rodzaje męzki, żeński i nijaki. Do męzkiégo rodzaju należą Bogowie, Aniołowie, ludzie, i samce zwiérząt, gdy ich płeć wyrazić chcemy [...].
Rodzaje męzki i żeński wyrażamy pospolicie przez te zaimki he on, she ona, a ich przymioty przez his jégo, her jéj, their ich, a rodzáj nijaki przez it to, przymioty zaś jego przez its tégo, their ich.
Mamy w naturze dwa rodzaje: męski, np. ojciec, syn; niewieści czyli żeński, np. matka, córka. Tęż samę płeć upatrzoną w źwierzętach i w imionach ich wydajemy, np. wół, krowa. Do tych dwóch rodzajów dodaje się trzeci nazwany nijakim, tj. ani męskim, ani żeńskim, który wypływa z myśli naszéj, kiedy myślimy o jakiéj rzeczy bez względu na jéj płeć, np. dziecię, kurczę, bydło.
Daléj na różnicę odmian końcowych w skłońnikowaniu wpływa płeć istot żyjących np. człowiek, niewiasta, koń, klacz i istot nierozwiniętych, niedoskonałych np. dziecię, źrzebię. Którym płciom w grammatyce nadano nazwy: rodzaj męzki, żeński, nijaki.
Rodzajów jest trzy: męzki np. ten ojciec, syn, stół […]; żeński np. ta matka, córka, książka […]; nijaki np. to dziécię, wilczę, cacko […].
Jakie są istotniki rodzaju męzkiego? a) Ze znaczenia: Istotniki, oznaczające mężczyzn i zwierzęta płci męzkiéj (wyjąwszy zakończone na sko, iszcze, ę, ątko), istotniki oznaczające duchy dobre i złe, które wyobrażamy sobie w postaci męzkiéj lub z przymiotami mężczyzn, oraz nazwania miesięcy [...]. b) Z zakończenia: Istotniki, kończące się na spółgłoski twarde (wyjąwszy pochodzące z łacińskiego wielozgłoskowe na um [...]).
Masculinum, Femininum et Neutrum, domyślaj się genus triplex, aequalis formae et dignitatis, po polsku zas pierwsze dwa rodzaje męzki żeński dobrze oddano w tłumaczeniu, w trzecim zas Neutrum potwornie zbłądzono, jak żaden naród sławiański tego nie uczynił.
Pyt. Ileż mamy rodzajów w mowie polskiej? Odp. 4ry Męzki, żeński, średni i liczbowy, mnogo-ogółowy. (Inaczej zwany obojętnym).
Są trzy rodzaje rzeczownika: męski, np. dobry ojciec, słodki cukier; żeński, np. dobra matka, ciekawa książka; nijaki, np. dobre dziecko, polskie zadanie.