deklinacja liczebników

Hierarchia Dzieła Filtr: wszystkie dzieła

• Wszystkie dzieła
• Mał/1879
• Kr/1897
• BdC/1915
• ŁośFl/1923
• Gaert/1927
• Łoś III/1927

Ksiądz Malinowski (w Gram. pol. str. 464 i n.) broni wyrażeń już i przez Kopczyńskiego zganionych, przed wielą laty, przed sześcią dniami itp. Ale zamiast wdać się w wykazanie mylności zapatrywania mojego na tę całą dzisiejszą, deklinacyą liczebników, [...] polemizuje on w taki sposób, jak gdyby tego wywodu wcale nie czytał albo go nie rozumiał. Odwołuje się do nie mającej żadnego naukowego znaczenia gramatyki Sztochla z r. 1854 i przytacza z niej argumenta, mające to moje zapatrywanie obalić. Sztochlowi zdawało się, że ponieważ dawniejszych wieków pisarze wyrażali się np. w następujący sposób: a sama może kilką rogów bodzie; [...] to też z téj właśnie przyczyny i my także tak te liczebniki dzisiaj pisać i przypadkować powinniśmy.

Deklinacya liczebników głównych.

§ 238. Deklinacja liczebników w dzisiejszym języku w wielu razach znacznie się różni od ich odmiany staropolskiej.

[...] inne ugrupowanie morfologiczne (utożsamianie, rozróżnianie i t, p.) np. przypadków w deklinacji rzeczowników, a inne w deklinacji zaimków, przymiotników, liczebników...; inne w singularis, inne w pluralis.

Z deklinacji liczebników: dwoję sześć grzywien 1416.

Deklinacja liczebników.

§ 320. Jak wykazaliśmy w przeglądzie form deklinacji imiennej, liczebniki początkowo odmieniały się tak samo, ja k odpowiednie im tematy rzeczowników; wcześnie jednak zaczął się tu szerzyć wpływ analogji do deklinacji zaimków, wskutek czego powstały formy G. pl. trzech, cztyrzech zam. trzy, cztyr.