terminów gramatycznych online
czystość języka
- Część II. Rozdz. 3. Nauka o zdaniu (Składnia): Jes/1886
- Słownik: Tr/1764
- Słownik, cz. II (P - Ż): SWil/1861
- Słownik, t. 1: A-G: SW/1900-1927
- Znaczenie i życie wyrazów: Łoś II/1925
Czystość języka teoretycznie polega na nieobecności w nim elementów przejętych z obcych języków. W tym sensie jednak jęz. czystych, tzn. całkowicie pozbawionych obcojęzycznych zapożyczeń, nie ma. W praktyce zasada ochrony cz. j., jako jedno z najstarszych kryteriów poprawności, ogranicza się do przeciwstawiania się zapożyczeniom nowym i uznanym za niepotrzebne.
Cytaty
Czystość języka. Reinigkeit der Sprache. pureté d'une langue; le purisme.
Puryzm, u, blm. m. (z łać.) czystość języka, przestrzeganie czystości języka, t. j. niemieszanie cudzoziemskich wyrazów, albo zwrotów.
Uważać na poprawność czyli czystość języka.
Barbaryzm, u, lm. y usterka przeciw czystości języka, makaronizm.
Czystość, i, blm., † Czystota [Czystota], † Czystoć, 1. rz. od Czysty: Cz. w ubraniu, C. obyczajów, zamiarów serca. C. języka, wysłowienia, tonu. C. rysunku.
W książce „O naukach wyzwolonych w powszechności i szczegulności księgi dwie od X. Ignacego Włodka napisane i do druku podane w Rzymie r. 1780" na str. 330 znajdujemy poglądy autora na to, kiedy i jakie wyrazy obcego pochodzenia mogą być w języku polskim dopuszczane. Czytamy tam: „Czystość języka polskiego zawisła na słowach w cale polskich, po wtóre na ich dobrym zażywaniu."