Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

staczać się

Hasło w cytatach: się staczać, staczać sie, staczające się, staczany
Język: polski
Dział: Fleksja (współcześnie)

Cytaty

SKŁANIAĆ SIĘ gram. declinare in grammatica postąpić (!), skłaniać się, staczać się, ułożyć, ustanowić, vide Calepi R N5v (md). Zob. KŁANIAĆ SIĘ.

STACZAĆ SIĘ gram. declinare in grammatica postąpić (!), skłaniać się, staczać się, ułożyć, ustanowić, vide Calepi R N5v (md); inflecto,-is, inflectuntur staczają się R Q1 (mg).

Przez ty bowiem spadki wszelkich rodzájow imioná, namiástkowie, uczesnicy, staczáją się tákim obyczájem.

Per hos enim casus omnium generum nomina, pronomina, participia, declinantur hoc modo.

MIstrz [...] spadku mieniącego i wzywájącego, co się stacza ták.

MAgister [...] casus nominativi et vocativi, quod declinabitur sic.

Przez ty bowiem spadki wszystkich rodzájow imioná [..] staczáją się tym obyczájem.

Per hos enim casus omnium generum nomina [...] participia inflectuntur hoc modo.

Per hos enim casus omnium generum nomina, Pronomina, Participia, declinantur hoc modo. Przez te bowiem spadki wszelkich rodzájow imioná/ Namiástkowie/ uczestnicy/ staczáją się tákim obyczájem.

LIgnum [...] Casus nominativi et accusativi, et vocativi quod declinabitur sic.

Drewno [...] Spádku miánującego i oskarżájącego i wzywájącego, ktore się stacza ták.

Per hos enim casus omnium generum nomina [...] participia inflectuntur hoc modo. Przez ty bowiem spadki wszystkich rodzájow imioná [...] staczáją się tym obyczájem.

Infinitiva Verborum to jest słow ktore nie máją i nie wyráżają skończonego czásu i sposobu, te wszystkie cum articulo finito Męskiego rodzáju, tylko w máłej liczbie się stáczają.

Staczánia Pronominum Personalium, ktore się staczáją cum articulo infinito w ten sposob.

Verbum názywa się słowo lub część mowy, ktora przez czasy i osoby staczána bywa, znácząc co czynić abo przyjmowáć.

P. Proszę mię informować jak się imie nagina przez spadki? [...] P. Ktore części mowy mogą się staczać przez spadki czyli jak mowiemy z Łacińskiego deklinować? O. Te trzy: Imie, zaimek, i uczestnictwo.

P. Co jest Imie czyli Nomen? O. Jest słowo służące do nazywania jakiej rzeczy lub wyrażania jej jakości. P. Jak poznać ktore słowo do tej części mowy należy? O. Że się stacza przez spadki, czyli jak z Łacińskiego mowiemy, że się deklinuje.

Inne słowa [...] do ktorej by Deklinacyi należały, według tej staczać się mogą w wielkiej liczbie.

Słowa pierwszej Konjugacyi nie regularnie staczające się.

Inne słowa staczają się regularnie jak czytam, nap: błagam, czekam, wołam, trzymam ettc:

Tu się jawnie wydaje rożność między imieniem i Zaimkiem, iż lubo obie te części mowy, staczają sie przez spadki, przecie Zaimek kładzie się za imie z wyrażeniem jakiej Osoby lub rzeczy do niej należącej.