Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

przysłówek złożony

Hasło w cytatach: przysłówki złożone
Język: polski
Dział: Fleksja (współcześnie)

Cytaty

Złożone Przysłówki są albo spojone w jedno słowo; np. ni-gdy, ni-gdzie, na-z-zbyt, po-jutrze, po-za-wczoraj [...] albo niespojone, czyli wyrażenia przysłówkowe; np. co godzina, co roku, co w saméj rzeczy, ani słychu, ani wątpić, chybił trafił.

Podobnaż zmiana z na s przed spółgłoskami mocnemi, miewa miejsce w przysłówkach złożonych: stąd, stamtąd i t. p.

Zresztą na początku okresu kładziemy [...] poboczniki warunkowe, przyzwalające, czasowe, miejscowe, porównawcze, z podmiotowych zaczynające się od kto, co, a wreszcie poboczniki zaczynające się od przysłówka względnego ile i [przysłówków] złożonych, n. p. ilekroć.

[…] Jednakże powinnibyśmy ɳe pisać przez jat ze staremi Słowianami w zajimkach i przysłówkach złożonych, w których ɳe nie jest przeczeniem […].

Przysłówki złożone pisać łącznie z przyimkami, o ile przyimek nie ma znaczenia rządzącego przypadkiem: s, z: skąd, stamtąd, zinąd [...] przenigdy, przecudnie.

Prócz tego rozróżniamy przysłówki proste: dobrze, tu, tam, późno, tak, źle, nagle od przysłówków złożonych, to jest takich, które są złożone z dwóch lub więcej części, np. zarazem, bez wątpienia.

Zaimki, przysłówki i partykuły złożone z ż <=-że, utrzymanem tylko w warunkach kombinatorycznych (także jakże tamże tenże....): w st. języku eże iże teże aże juże.... obok (od początku XV w.) eż iż...., zwłaszcza zaś w takich postaciach jak iżby aliż....; adverbia na -o: tako jako tamo kamo przeciwo...., obok (od końca XV w.) tak jak....