of grammatical terms online
liczba
Liczba. Kategoria gramatyczna, której podstawowa funkcja polega na sygnalizowaniu jednostkowego lub niejednostkowego (wieloelementowego) charakteru desygnatu rzeczownika. We wszystkich jęz. mających kategorię gramatyczną l. jej podstawę stanowi l. mnoga, czyli (łac.) pluralis (wielość desygnatów) i l. pojedyncza - singularis (brak sygnalizacji wielości desygnatów).
Quotations
LICZBA[...] Liczba numerus RN (wykl. przednia).
LIDŻBA [...] Słowo co znamionuje lidżbę numerale nomen i. verbum R x3 (mp).
SŁOWO ‘wyraz, mowa; także gram.: czasownik’ (łącznie ok. 40 razy) [...] numerus pluralis wielga liczba ut magistri, numerale nomen aut verbum Słowo co znam<io>nuje liczbę RN (k. tyt.).
Мать mać, матери macierzy [...] i dla podług dawnego kończenia w ukośnych spadkach obojga liczb skłaniają się.
Słowa Rossyjskie sprzęgają się (coniugantur) przez sposoby (modos), czasy (tempora), liczby (numeros), osoby (personas) i rodzaje (et genera).
Numerus, Liczba, à ta dwojaka. Numerus singularis, Liczba pojedyncza. Pluralis mnoga.
Nomen quot habet accidentia? imię wiele ma przymiotow? sex, sześć: figuram, wyobrażenie, speciem, kształt, genus, rodzaj, declinationem, staczanie, numerum, liczbę, casum, spadek.
Numeri nominum sunt duo, liczby imion są dwie, singularis, jedna albo mała, ut hic Dominus, jako ten Pan, pluralis, wielka, ut hi Domini, jako ci Panowie.
Zaimek się ma następującą formę jednakową we wszystkich trzech rodzajach i obydwoch liczbach.
Wyrazy do dziewiątej części mowy należące odmieniają się, a to czworako:
1) Przez Tryby (Modus), np. czytać, czytam, czytaj, czytałbym.
2) Przez Czasy (Tempora), np. czytam, czytałem, czytałem był, będę czytał.
3) Przez Liczby (Numeros), np. czytam, czytamy [...].
Numerus. Liczba.
Książę skłońnikuje się też i w skróceniu księciu, księcia, księciem, ale tylko w licz. pojedyńczéj i podwójnéj. Oprócz tego, ten rzeczownik był zawsze rodzaju nijakiego i dla tego 1, 2 i 5ty Skł. we wszystkich liczbach miał jednostajne i przymiotniki powinny w tym rodzaju z nim się zgadzać.
Liczb jest dwie, pojedyńcza na oznaczenie jednéj tylko osoby lub rzeczy, i mnoga, która mówi o dwóch albo więcéj osobach lub rzeczach.
P. Ileż mamy liczb gramatycznych? O. Licz[b] gramatycznych jest dwie: pojedyńcza i mnoga.
Przymiotnik odmienia się przez: rodzaje, liczby, przypadki, stopnie i formy.
§ 51. Rodzaj, liczba, przypadek. Dzisiejsza polszczyzna, jak wiadomo, rozróżnia w deklinacji trzy rodzaje [...], dwie liczby: pojedyńczą i mnogą.