Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

pisanie

Język: polski

Cytaty

Kiedy u jest literą vocalis [...] jest najtrudniejsza literá cudzoziemcom [...], ále się [...] náuczy ten, ktory ma wolą náuczyć się; bo jeżeli wymowi tę literę ják w swoim języku własnym, to przewroci i odmieni wszystkę signifikácyą, i będzie słowo co inszego znáczyło w pronuncjácyej, á co inszego w pisaniu.

Słowo to Polska jest Głos łamany na sześć Cząstek, każde zaś trzy Cząstki czynią jednę Spojkę czyli Syllabę, Pol-ska, tak w pisaniu jak i w wymawianiu.

Ponieważ od rozszerzenia powszechnego oświecenia najbardziej szczęśliwość Narodu zawisła; a oświecenie zaś w nim bez umiejętności czytania, pisania i doskonałości ojczystego języka rozszerzone bydź nie może; pochlebiam sobie przeto, iż praca moja będzie użyteczną, gdyż jej celem jest: ułatwić młodzieży nauczenie się czytania i pisania, oraz nabycia gruntownej umieiętności języka polskiego i sztuki pisania w rozmaitych materjach. Wszystko to starałem się napisać jaśnie, dokładnie i zrozumiale.

Tak np. pytanie, czy należy używać w IV p. l. p. formy moję lub moją, Francyę lub Francyą i t . p., nie należy zgoła do pisowni; toż samo usunąć należało z kwestyi ortograficznych pytania: nawiedzić czy nawidzić, śpiewać czy spiewać, skarżyć czy skarzyć, i t. p., chodzi tu bowiem o samo brzmienie wyrazów, nie zaś o sposób pisania.

Łatwo bowiem przewidzieć, że z dalszym postępem nauki odkryje się w pisowni naszej więcej takich nieprawidłowości, na których dotąd się nie spostrzeżono, ja k przed niedawnymi jeszcze czasy nikt nie zdawał sobie sprawy z niestosowności pisania: módz i starłszy.