Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

słowo śrzednie

Język: polski

Cytaty

Słowo [...] względęm zupełności, jest Obfitującé, Defektowé, i Średnié.

[Słowo] Średnié. po Fr. Médiocre, jest, któré według, jednéj tylko kóniugácyéj ma zupełnie po jednej formie, we wszytkich osobach.

Srzednie słowo kończy się jak czyniące, i znaczy czynność od jednej rzeczy do drugiej nieprzechodzącą: сплю spię, хожу chodzę.

Wzajemne słowo, staje się z czyniącego albo śrzedniego słowa, i СЬ, albo СЯ, się; znaczy wzajemną dwóch czynność. Борюсь chodzę zapasy, знаюсь znam się.

Srzednie słowa sprzegają się, jak czyniące, думаю myślę, думаешъ myślisz, думалъ myślał, думай myśl, думать myślić, i tam dalej.

Srzednie słowa mają ucześnictwa podobnego z czyniącemi skłonienia: спящїй spiący, ходящїй [...] ходящаго chodzącego.

[Среднїе глаголы имѣютъ причастїя подобнаго съ дѣйствительными склоненїя: спящїй, ходящїй; спящаго, ходящаго. Łomonosow, 1757, § 446. ]

Słowo śrzednie przed sobą i po sobie może mieć spadek mianujący.

[Глаголъ средней передъ собою и послѣ себя можетъ имѣть падежъ именительный: старость сама есть болѣзнь. Иръ был человѣкъ бѣдной. Я иду радостенъ. Łomonosow, 1757, § 450. ]

Quotuplex est verbum? wielorakie jest słowo? ratione conjugationis, względem złączenia albo sprzążenia, duplex, dwojakie, analogum, rowne, ùt video, jako widzę, et anomalum, i nierowne, ùt sum, jako jestem, fero, noszę, item est triplex, znowu jest trojakie, abundans, obfitujące, defectivum, niedostatnie, et medium, i śrzednie.