Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

verbum defectivum
Hierarchia Dzieła

Hasło w cytatach: defectiva, defectiva verba, defectivum, verba defectiva
Język: łaciński
Dział: Morfologia (współcześnie)

Cytaty

DonCul/1560, s. [53] Definicja

Quae sunt [verba] deficientia sive defectiva? Quae deficiunt vel numeris, vel personis, vel modis, ut aiunt, noctescit, diescit, et similia exceptae actionis, ut forem, faxo.

[Które czasowniki są brakujące lub defektywne? Te, którym brakuje albo liczby, albo osoby, albo trybu, jak "aiunt" ('mówią'), "noctescit" ('zmierzcha'), "diescit" ('dnieje'), i podobne [czasowniki] dotyczące wyjątkowej czynności, jak "forem" ('robiłbym'), "faxo" ('zrobię').]
Mora/1592, s. 222 O7v [226] Definicja

Quae sunt [Verba] Defectiva? Quae deficiunt Modis, Temporibus, Numeris et Personis, non tamen omnibus: Ut, Aio [twierdzę, mowię] Ave, [Bądź zdrow, pozdrawiam cię.] Salve, [Witaj, bądź zdrow, pomaga Bog.] Vale, [Miej się dobrze, Bog zápłáć.] Caepi, [Poczynam, począłem.] Forem, [Być, bych był.].

[Które [czasowniki] są defektywne? Takie, którym brakuje trybów, czasów, liczb lub osób, ale nie - ich wszystkich.]
Men/1649, s. 102

Inveniuntur etiam multa defectiva praesenti indicativi carentia.

Cell/1725, s. 95 Definicja

DEFECTIVA VERBA. Defectiva są ktorym niestáje Modos Tempora, albo Personas. jáko to: AIO mowię, ais, ait. plur. aiunt.

SzyGram/1767 , s. 326 Definicja

Znajdują się niektore słowa nie mające wszystkich czasow, po Łacinie zwane Defectiva, jakie jest zwykłem, to jest: mam zwyczaj co czynić; doźrzał owoc, doźrzały ettc.

Lub/1778, s. 80

Na koniec dzielą się jeszcze słowa, na osobiste (personalia) i trzecioosobne (impersonalia); na porządkowe (reguralia) i nieporządkowe (irregularia); na pełne (plena), niepełne (defectiva) i zbytkujące (et abundantia).

Don/1795, s. [18]

Quotuplex est verbum? wielorakie jest słowo? ratione conjugationis, względem złączenia albo sprzążenia, duplex, dwojakie, analogum, rowne, ùt video, jako widzę, et anomalum, i nierowne, ùt sum, jako jestem, fero, noszę, item est triplex, znowu jest trojakie, abundans, obfitujące, defectivum, niedostatnie, et medium, i śrzednie.

Szum/1809, s. 141

O słowach ułomkowych (verba defectiva).

Co są i jak się czasują słowa ułomkowe?

A. Słowa ułomkowe są takie, którym kilku czasów niedostaje, które z czasem albo zaginęły, albo z używania wyszły, np. słowo Słychać nie ma cale żadnych czasów [...].

B. Słowa ułomne należą do tej formy czasowania, do której zakończenie ich trybu bezokolicznego przypada.

Gaert/1927, s. 82

Defectiva, wyrazy odmienne, nie mające pełnej deklinacji lub koniugacji.

Powiązane terminy