terminów gramatycznych online
rodzaj cierpiący
Język: polski
Cytaty
RODZAJ [...] – 2) gram. rodzaj genus plura signat ..., item capitur pro accidente partium orationis R n7; rodzaj genus RN (wykl. przednia); męski rodzaj masculinum genus R t1 (mp; av. masculus); commune genus pospolity rodzaj, i męski i niewieści ut hic et hec homo aut virgo aut sacerdos jako ten i ta kapłan RN (wykl. przednia); rodzaj sprawujący, przez ktory sprawiemy genus activum RN (k. tyt.); promiscuum ..., item promiscuum genus in nomine quod Grece epicenum, i. supra commune dr, est quod sub una voce et uno articulo comprehendit animalia utriusque sexus {zamieszany rodzaj, vide supra epicenum} R B5v; epicenum genus zamieszany rodzaj, gdzie nie możemy rozeznać, jestli ta abo ona rzecz iest ut sunt passer, aquila, milvus RN (wykl. przednia); epicenum i. promiscuum genus pospolity, zamieszany rodzaj, gdzie nie możemy rozeznać, jestli ta abo ona rzecz jest ut hic passer, hec aquila, mustela, milvus R I1v (md); dubium genus wątpliwy rodzaj, ut hic aut hec dies R n7 (md; av. genus) i RN (wykl. przednia); rodzaje Rozne, Co się w pr[z]yszłym czasie jakoby cirpiące wymowią genera neutropassiva RN (k. tyt.). Zob. LIDŻBA, LUD, NAROD, OBOJ, ODDZIELNY, POGŁOWIE.
Rodzáju słow wiele są? pięć. Ktore? spráwujące, cierpiące, oddzielne, pokłádájące i pospolite [....] Cierpiące ktore są? Ktore w kończą się i onę odjąwszy literę, wracáją się w spráwujące, jáko czytam jestem czcion.
Genera verborum quot sunt? quinque. Quae? Activa, Passiva, Neutra, Deponentia, et Communia. [...] Passiva quae sunt? Quae in r desinunt et eadempta r litera, redeunt in activa, ut legor lego.
Genera verborum quot sunt? quique. Quae? Activa, Passiva, Neutra, Depontentia, et Communia. [...] Passiva quae sunt? Quae in r desinunt, et adempta r litera, redeunt in activa, ut lego, legor.
Rodzáju słow wiele są? pięć. Ktore? Spráwujące/ Cierpiące/ Oddzielne/ Pokłádájące/ i Pospolite. [...] Cierpiące ktore są? Ktore w kończą się/ i onę odjąwszy literę/ wracáją się w spráwujące/ jáko czytam/ jestem czytány.
Męskié e Fráncuzi dzielą ná troje. Pierwszé zowią fermé, jákoby zámknięté álbo ściśnióné [...]. Tákowym się powinny znáczyć terminacjé to jest zákóńczęnia wszytkich uczęstnictw rodzáju ciérpiącego, náp. aimé umiłowany.
Tákowym się powinny znaczyć terminacyje to jest zakończenia wszystkich uczęstnictw rodzaju cierpiącego.
Genera in verbo sunt quinque; rodzajów w słowie jest pięć, activum, sprawujący, ùt moneo, jako napominam, passivum, cierpiący, ùt moneor, jako napominają mnie, neutrum, oddzielny, ùt sedeo, jako siedzę, deponens, pokładający, ùt loquor, jako mowię, revertor, wracam się, commune, pospolity, ùt moror, jako bawię się.
Praktyczny rezultat tego powoływania się na mistrza stanowi u Dobrackiego obok posługiwania się nowożytnymi terminami także ich słownik niemiecko-łacińsko-polski, zawarty w jednej edycji drugiego wydania jego gramatyki.
Terminologia [...].
Coniugatio — sprzężenie: genus activum — rodzaj sprawujący, passivum — cierpiący, modus indicativus — sposób mianujący, ukazujący, pokazujący (wyd. 1. s. 138), coniunctivus — złączający, imperativus — rozkazujący, infinitivus — nieokreszony, kończący.