Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

mowa skład słów

Język: polski
Dział: Składnia (współcześnie)
  • Chapitre I. Des noms / Rozdział I. De nominibus: Fook/1768
  • De syntaxi, abo o złączeniu słów: Sty/1675
  • Introduction à la grammaire / Wprowadzenie do gramatyki: Fook/1768
  • O czynosłowie: Nał/1774
  • O częściach mowy: Nał/1774
  • O ośmiu częściach mowy: DwBg/1813
  • Словосочиненiе [Składnia]: Grub/1891
Definicja współczesna

Zdanie

Cytaty

W mowie twierdzącej w czásie przeszłym złączonym, to jest ze słowem pomocznym ták będziesz formował mowę: 1. połozysz Pronomen. 2. cząstkę namiestnictwá. 3. słowo pomoczne. 4. przysłowie. 5. słowo skutek wyrazájące. 6. istotne Imię ná przyklad. [...]

Ella vi è sommamente obligata di Cortesia, oná wam jest wielce obwiązána zá ludzkoś

Des syllabes on forme les mots, des mots le Discours, qui est un jugement exprimé par deux, ou plusieurs mots, p. ex. amo Regem, j'aime le Roi.

[...]

Z syllab składają się słowa, z słow mowa, ktora jest: zdanie wyrażone przez 2. lub więcej słow, v. g. amo Regem, kocham Krola.

On peut dire, que trois fortes de mots composent le Discours: Ceux de la première, et seconde sorte sont flexibles; ceux de la troisieme sont inflexibles. On appelle ceux de la premiere sorte des Noms, ceux de la seconde des Verbes, et ceux enfin de la troisieme des Particules indeclinables.

[...]

Można mowić, że trzech gatunkow słowa składają mowę. Pierwszego i drugiego gatunku deklinują się, á trzeciego nie. Pierwszego gatunku jest Nomen, drugiego Verbum, á trzeciego Partykuły nie deklinujące się.

P. Co rozumieć mam przez Mowę? O. Masz rozumieć Składy słow wyrażających nasze myśli.

Podjestota Mowy (le sujet d’une proposition) nazywa się, le Nominatif du Verbe, (Mian. Spadek Czynosłowa.)

Spojnik, jest wyráz nieod­miénny, pomagający innym wyrázom, aby jakożkolwiek są różné i oddzielné, jednę i zwięzłą czyniły mowę.

Рѣчь, mowa, есть выраженіе нашихъ мыслей посредствомъ словъ.

Изъ соединенія простыхъ или сложныхъ предложеній имѣющихъ между собою внутреннюю связь, составляется рѣчь, mowa.