Historical dictionary
of grammatical terms online

stopień najwyższy

Language: polski
EJP 1991, 334 Contemporary definition

Stopniowanie. [...] Stopień najwyższy wskazuje na maksymalne natężenie cechy nazwanej przez przymiotnik (przysłówek): najmilszy, najsilniejszy, najbardziej zielony.

Quotations

Gradus, stopnie, trzy ich liczą: Gradus positivus, stopień rowny. Comparativus, wyzszy. superlativus, najwyzszy.

Uwaga. Stopniów jest 3, niski (positivus), wyższy (comparativus), [stopień] najwyższy (superlativus), np. pięknie, piękniej, najpiękniej; ciemno, ciemniej, najciemniej.

Stopień najwyższy formuje się zawsze przez dodanie syllaby naj do stopnia Wyższego, np. najpiękniej, najciemniej, najlepiej.

Gdy pomiędzy częściami wyrazu złożonego jedna jest tylko spółgłoska, przyłączać ją należy do następnéj samogłoski, np. po-dejść, o-detchnąć, be-zecny i t. p. wyjąwszy cechę stopnia najwyższego naj, która się i od samogłoski oddziela, np. naj-istotniej-szy, naj-oświeceńszy.

Mamy trzy stopnie.

  1. stopień równy: — pilny,

  2. stopień wyższy: — pilniejszy,

  3. stopień najwyższy: — najpilniejszy.

Stopień najwyższy kładzie się wtedy, kiedy wyrazić chcemy, że rzecz jakaś posiada przymiot swój w najwyższym stopniu między przedmiotami porównywanemi; do połączenia tych wyrazów mamy przyimki: z(ze) między, z pomiędzy.

Własność pewna może wyróżniać dany przedmiot z pośród wszystkich innych porównywalnych z nim przedmiotów i wtedy mówimy, że przedmiot ten posiada ów przymiot czyli własność w stopniu najwyższym.

Formy gramatyczne, służce do oddania tych odcieni przymiotów, nazywamy stopniami: równym, wyższym i najwyższym; samą zaś odmianę - stopniowaniem przymiotników; np. stary, starszy, najstarszy.

Stopniowanie przymiotników.

Przymiotniki mają trzy stopnie (gráos): stopień równy — gráo positivo, stopień wyższy — gráo comparativo i stopień najwyższy — gráo superlativo; na prz .: pilny—pilniejszy—najpilniejszy; wysoki— wyższy—najwyższy; piękna—piękniejsza—najpiękniejsza.

Przymiotniki ulegają stopniowaniu (lecz nie wszystkie): stopień równy: czysty, stopień wyższy: czystszy, stop. najwyższy: najczystszy. Jest to stopniowanie proste.

Kl/1939, p. 72 Definition

Stopień najwyższy, np. najładniejszy, najbardziej wytrwały.

PRZYMIOTNIK—ADJECTIVUL

Gradele de comparație.

Adjectivele au 3 grade de comparație: równy (pozitiv), wyższy (comparativ), najwyższy (superlativ).