Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

vocalis geminata
Hierarchia Dzieła

Hasło w cytatach: a geminatum, i geminatum
Język: łaciński
Dział: Ortografia, Pisownia (współcześnie)

Cytaty

Park/1440 (ok.), s. 6 [62]

Et quia has regulas prosodie Polonis illiteratis difficile foret tradere, opportuit, ut in scribendo quantitas vocalicum exprimatur. Quod alio modo facere facile non est, nisi ut vocalis longa geminetur et brevis simpla ponatur. Ut adaam, ubi primum a breve secundum longum et geminatum.

[A ponieważ Polakom nie wykształconym (w zakresie gramatyki) trudno by było wyłożyć reguły prozodii, należy więc zaznaczać iloczas samogłosek w piśmie. To zaś nie jest łatwo uczynić w inny sposób, jak tylko podwajając samogłoskę długą, a pojedynczo pisząc krótką. Tak jak w "Adaam", gdzie pierwsze "a" jest krótkie, drugie długie i podwojone (Kucała 1985, s. 91)]
Park/1440 (ok.), s. 7 [64]

Nec ex parte vocalis geminate et longate potest esse differencia. Nam idem b molle et grosse prolatum, cum y longo et i brevi reperitur.

[Na podstawie samogłoski, podwojonej i wzdłużonej, nie może tu być (widocznej) różnicy. Okazuje się bowiem, że zarówno "b" wymawiane miękko jak i twardo łączy się tak z długim "y" jak z krótkim "i" (Kucała 1985, s. 93)]
Zab/1514–1515/1518, s. [12]/63 ([10-12]/61-63)

I latina litera in dictionibus polonicis duplicem habet sonum [...] Item interest in i latinum geminatum et ӱ graecum. I enim latinum geminatum facit duas sillabas [...] Sic in polonicis dictionibus, ut ṡija id est collum, pijak id est potator, przijac̈el id est amicus (quod etiam potest sic scribi pṙiac̈el per i simplex).

[I łacińskie ma w wyrazach polskich brzmienie dwojakie [...] Także zdarza się różnica między łacińskim i podwojonym a ӱ greckim, łacińskie bowiem podwojone tworzy dwie sylaby [...] Tak samo w wyrazach polskich, jak ṡija tj. collum, pijak tj. potator, przijac̈el tj. amicus (co można też napisać pṙiac̈el przez pojedyncze i), s. 108]

Powiązane terminy