Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

imię nijakie

Hasło w cytatach: imiona nijakie, imiona nijakié, nijakie imiona, nijakié imiona
Język: polski
Dział: Fleksja (współcześnie)

Cytaty

Imiona [...] Męzkié, żeńskié i nijakié, np. Król, Królowa, królestwo.

Nijaki rodzáj 6. tego rodz. czyli nijakié Imiona 5.

Zakończenie 6go Skł. liczby mnogiéj na ty skróconé np. chłopięty, jagnięty, orlęty i t. d. jest właściwé tylko wzorom nijakich imion.

Imię, (prze. Imiono), imienia, lm. imiona, n. [...] 4) = gram. przedniejsza część mowy, rzeczownik lub przymiotnik. Imię rzeczowne. Imię przymiotne, ob. Przymiotnik. Imiona własne bywają pospolite, zbiorowe, zdrobniale. Imię męskie, żeńskie. W języku polskim są imiona nijakie [...].

W imionach nijakich przeszło -tra podobnie jak w polskiém na -dło, a potém według praw głoskowni starosłowieńskiéj na -ło: ora-ło (oradło), si-ło (sidło), my-ło (mydło), grì-ło (gardło) pravi-ło (prawidło) i t. d.

Natomiast A◻ zapełnia tam sam jeden aż trzy deklinacye: Iszą, IIgą i Vtą. Dekl. IIga obejmuje A-tematowe męskie i nijakie imiona; Isza i razem z nią Vta obejmuje żeńskie (i wyjątkowo kilka do nich podobnych męskich).

§ 9. Deklinacja II, imiona nijakie na -o, -e.

§ 16. Suf. -o-, w języku prasł. razem z końcówką -o, wymieniony na w imionach i zaimkach męskich, z czasem znikł w późniejszym okresie; w imionach i zaimkach nijakich występuje jako końcowe -o, w żeńskich zaś odpowiada mu końcowe a.

§ 193. Suf. -ek < -ъkъ lub -ьkъ, w imionach nijakich -ko < -ъko lub -ьko, w żeńskich -ka < -ъka lub -ьka.

Deklinacja II.

§ 153. Należą do niej imiona nijakie na -o, -e.