formacja

Hierarchia Dzieła Filtr: wszystkie dzieła

• Wszystkie dzieła
• Cell/1725
• Mał/1863
• Trz/1865
• Mał/1879
• Uchw.AU/1891
• Kr/1897
• ŁośFl/1923
• Nitsch/1923
• Rozw/1923
• Łoś II/1925
• Dor/1958–1969

EDO, jem, ma, oprocz swojej zupełnej i regularnej formatiej, też irregularną. gdzie to w pewne Tempora i Personas, pożycza u Sum, jako to [...].

Wszystkie te słowa kl. IVtéj mają zatem wyjątkowo znaczenie częstotliwe. Pomimo tego następujące między niemi: chodzić, jeździć, nosić i gonić, zdolne są jeszcze powtórnej częstotliwéj formacyi: chadzać, jeżdżać, naszać i ganiać. — Oprowadzać zaś pochodzi od prowadzić, a nie od wodzić.

Czasowników jak nasze naigra-wa-ć, czyty-wa-ć t. j. takich, któreby przyrostkiem -va od innych już pochodnych czasowników utworzone były, nie ma język starosłowieński; są one formacyją specyjalnie polską.

Gdyby w tematach łodzi, sądzi, z których te rzeczowniki zostały urobione, nakrawędne i nie było wtedy i w tym sensie bronném: nie byłyby się z nich wytworzyły formacye na i-j-a zakończone, ale na ia.

Pochodne imiona sukienko, okienko itp. są to już mniéj prawidłowe formacye, tylko przez wzgląd na dzisiejszéj naszéj głosowni zasady wyjątkowo tak urobione.

W w formacyach na — ow-stwo , ew-stwo zostawić do woli, na 1. miejscu formy krótsze: ojcostwo i ojcowstwo, królestwo i królewstwo, Józefostwo i Józefowstwo.

Późniejszą formację przedstawiają słowa, których osnowa teraźniejszości powstała przez rozszerzenie osnowy słownej za pomocą jednego z przyrostków następnych: e, ńe, je, i, a; np. niesie-sz, niesie; ciągnie-sz, ciągnie; bije-sz, bije, wozi-sz, wozi; działa-sz, działa, i t. p.

To samo oczywiście w dalszych formacjach, jak boi ̯ev'ica [...].

Tematy ze spółgłoską płynną przedstawiają różne formacje.

Formy opisowe (periphrastica). — Czas przeszły. § 89. Tworzy się przez połączenie imiesłowu na -ł z czasownikiem jeśm; ta formacja znana jest wszystkim językom słowiańskim nie wyłączając starosłowiańskiego. Na gruncie polskim w KŚw. występują w 1. i 2 os. liczb wszystkich tylko pierwotne formy: przysiągł jeśm, jeście nie uczynili, jeście wzdawali.

Zaś gacie polega na innej formacji (pień na -i).

Do rzadkich należą formacje rodzaju żeńskiego przez proste przybranie końcówki -a np. gościa rodz. żeńskiego od gość [...].