terminów gramatycznych online
formacja
Język: polski
Geneza: łac. formātiō 'kształt; zarys; utwór'
- Dialekty języka polskiego: Nitsch/1923
- Dodatek. Projekt ortografii polskiej w podręcznikach szkolnych: Uchw.AU/1891
- Etymologia: Mał/1879
- Etymologia (Słoworód): Mał/1863
- Fleksja czyli nauka o odmianach: Kr/1897
- Głosownia: Mał/1879
- Historyczna fonetyka czyli głosownia: Rozw/1923
- Verborum Coniugatio: Cell/1725
Formacja. Wyraz jako struktura morfologiczna (fleksyjna lub słowotwórcza), w której można wydzielić podstawę i formant fleksyjny (końcówkę fleksyjną) lub formant słowotwórczy.
Cytaty
EDO, jem, ma, oprocz swojej zupełnej i regularnej formatiej, też irregularną. gdzie to w pewne Tempora i Personas, pożycza u Sum, jako to [...].
Wszystkie te słowa kl. IVtéj mają zatem wyjątkowo znaczenie częstotliwe. Pomimo tego następujące między niemi: chodzić, jeździć, nosić i gonić, zdolne są jeszcze powtórnej częstotliwéj formacyi: chadzać, jeżdżać, naszać i ganiać. — Oprowadzać zaś pochodzi od prowadzić, a nie od wodzić.
Gdyby w tematach łodzi, sądzi, z których te rzeczowniki zostały urobione, nakrawędne i nie było wtedy i w tym sensie bronném: nie byłyby się z nich wytworzyły formacye na i-j-a zakończone, ale na ia.
Pochodne imiona sukienko, okienko itp. są to już mniéj prawidłowe formacye, tylko przez wzgląd na dzisiejszéj naszéj głosowni zasady wyjątkowo tak urobione.
W w formacyach na — ow-stwo , ew-stwo zostawić do woli, na 1. miejscu formy krótsze: ojcostwo i ojcowstwo, królestwo i królewstwo, Józefostwo i Józefowstwo.
Późniejszą formację przedstawiają słowa, których osnowa teraźniejszości powstała przez rozszerzenie osnowy słownej za pomocą jednego z przyrostków następnych: e, ńe, je, i, a; np. niesie-sz, niesie; ciągnie-sz, ciągnie; bije-sz, bije, wozi-sz, wozi; działa-sz, działa, i t. p.
To samo oczywiście w dalszych formacjach, jak boi ̯ev'ica [...].
Tematy ze spółgłoską płynną przedstawiają różne formacje.
Zaś gacie polega na innej formacji (pień na -i).
Powiązane terminy
- formacja analogiczna
- formacja czasownikowa
- formacja dwuwyrazowa
- formacja imienna
- formacja niezłożona
- formacja oboczna
- formacja odziedziczona
- formacja participialna
- formacja podmiotowa
- formacja pokrewna
- formacja postwerbalna
- formacja prasłowiańska
- formacja prosta
- formacja przymiotnikowa
- formacja słowiańska
- formacja zaimkowa
- formacja zapożyczona