Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

szczep językowy

Hasło w cytatach: sczep, szczep, szczep narodowy
Język: polski
Dział: Dialektologia (współcześnie)

Cytaty

Niezaprzeczoną jest prawdą, że języki ludów są najpewniéjszémi starożytności pomnikami. ----- Po tych to pomnikach do pierwiastkowego ludów rodowego szczepu najłatwiéj dojść można.

W téj epoce musiały się były utworzyć dla odróżnienia naszego narodowego odłamu od innych części piérwotnego szczepu narodowego, zaostrzenia spółgłosek, zmiany ich i niezgodności z pewnemi samogłoskami [...].

Chodziło przede wszystkiém o spożytkowanie na naszę korzyść wypadków, które przez poszukiwania postronne w dziedzinie powszechnej lingwistyki słowiańskiéj w ciągu ostatnich lat kilkunastu, dla wszystkich szczepu tego narzeczy pośrednio pozyskane zostały.

Uważam w ogólności całe istnienie tych dwóch samogłosek w mowie szczepu naszego za przywiązane do pewnéj tylko i to przejściowéj epoki. W pierwotnym stanie téj mowy jerów oczywiście wcale nie było.

Ale w innych sczepach, jak np: Niemiec, Francuz spotkawszy swego pobratymca, który z tych dwóch, czy to Niemiec z Niemcem, czy Francuz z Francuzem dać rady sobie nie mogą, co sam na swoje oczy widziałem.

Ażeby dokładnie mowę i pisownię swoją poznać i zrozumieć cały jej ustrój i porządek; trzeba najprzód siebie zapytać do jakiego ja sczepu należę? Czy do Sławiańskiego? czy do Germańskiego, czy do Łacińskiego.

Każda z tych rodzin językowych posiada odmienne właściwości, wyrobione w ciągu szeregu wieków życia odrębnego i wyróżniające ją od pozostałych języków tego szczepu.

Druga wielka epoka, to okres wyodrębnienia się polszczyzny, zespolenia szczepów, a co za tem idzie, także narzeczy polskich w jedną całość, zwierającą się coraz silniej na wewnątrz, a wyodrębniającą od innych na zewnątrz.