Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

jer znak miękki

Język: polski
Dział: Ortografia (współcześnie)
  • Historyczny rozwój Grafiki polskiéj na podstawie alfabetu łacińskiego; wyszczególnienie i rozbiór abecadeł polskich; gramatyczne abecadło wszechsłowiańskie: Malin/1869
  • Oddział II. Budowa języka samskrytu: SkorM/1816
  • Wstęp do Głosowni. - Język słowiański i jego narzecza. - Abecadło wszechsłowiańskie. - Podział mowy odnośnie do Głosowni.: Malin/1869

Cytaty

Nadmienić tu jeszcze należy, że i, które po ostatnich ṁ, ś, t. w pierwszej, drugiej i trzeciej osobie liczby pojedynczej tudzież w Trybie bezokolicznym czyli w źródłosłowie kładziemy, jest tylko cechą miękkiego wymawiania tych trzech spółgłosek, to jest: jak nasze ṁ. np. karṁ, ś. wieś, i ruskie t, miękkie, po którym stoi znak jer.

[…] Na koniec spółgłoski zmiękczone d', t', nie różniące się etymologicznie od polskiego dź, ć, umieszczámy piérwszą po , drugą po t, na samym zaś ostatku odgłoskę jer' […].

[…] Postacie nazwane jor i jer nie oznaczają żádnych głosów i brzmień, lecz z rodu swego są odgłoskami czyli znamionami odgłosów, t. j. oznaczają ani mniéj, ani więcéj, jak tylko tyle co hebrajskie szwa […].

To samo się rozumié o odgłosce zwanéj jer, którá się pisze po spółgłosce zmiękczonéj na końcu zgłosek i wyrazów, i jest poniekąd znakiem miękczeniá poprzedzającéj spółgłoski […].

Odgłoski jor i jer […] Po każdéj zgłosce zakrytej spółgłoską, czyli kończącéj się na spółgłoskę, lub po wyrazie kończącym się na zgłoskę zakrytą, daje się czuć w dobitnym wymáwianiu niejaká odbitka tchnieniá, którą starzy Słowianie oznaczali w grecko-słowiańskim piśmie, czyli w tak zwanéj Cyrylicy, po spółgłosce twardéj postacią ъ, po spółgłosce zaś mającéj być zmiękczoną, postacią ь [...]. Postacie te z rodu swego niczym jinnym nie są i być nie mogły, jak tylko odgłoską, której názwa jor jest przyjętą od nazwy giermańskiéj runy zwanej oer.