Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

znaczenie względne

Hasło w cytatach: względne znaczenie
Język: polski

Cytaty

Tylko w połączeniu z przyrostkiem -że, a więc w postaci i-że, ja-że, je-że zachował ten zaimek w staropolskiém podobnie jak w starosłowieńskiém pierwotne względne znaczenie. To względne znaczenie zachowało się także w starosłowieńskiém je-likù (quantus).

[...] Niektórzy gramatycy, opierając się na starym przysłowiu: ,,kiedy przyjdziesz między wrony, musisz krakać jak i ony,“ podają prawidło, ażeby używać formy ony w znaczeniu względnym, tj. kiedy ten zajimek nie má przy sobie rzeczownika, w połączeniu zaś z rzeczownikiem formy one, np. one vrony [...].

[…] W zakresie zdania pojedyńczego tylko jeden czas zaprzeszły ma znaczenie względne, tj. oznacza zawsze czynność uprzednią czyli wcześniejszą względem innej czynności przeszłej, czyli czynność taką, która była już skończona, kiedy nastąpiła inna czynność przeszła; najczęściej łączy się z przysłówkami: już, jeszcze nie, zaledwie, właśnie.

W w. XIII i XIV mieliśmy formy: tamo w znaczeniu wskazującem, jamo w znaczeniu względnem, kamo pytajne; z nich utrzymało się tylko pierwsze, a inne wyszły z użycia, wyparte przez gdzie, dokąd.