Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

forma ściągnięta rzeczowników
Hierarchia Dzieła

Hasło w cytatach: formy ściągnięte, ściągnięte formy
Język: polski
Dział: Fleksja, Morfologia (współcześnie)
  • Budowa wyrazów: Łoś II/1925
  • Deklinacja III (Nominativus, Vocativus, Accusativus singularis..., Dativus, Instrumentalis dualis): Łoś III/1927
  • O cudzoziemskich wyrazach postanowienie tejże komis. eduk.: Oż/1883

Cytaty

Oż/1883, s. 253

[Małecki Antoni] "W wieku 19tym, ściągające wymawianie dwóch owych syllab (dy-a) jak jednej , (to jest dja) powoli do tego stopnia zagęściło się [...]". " Nie brak jednakże i u Mickiewicza na ściągniętych formach, np. w P. Tadeuszu:

Wy Polaki, ja Ruski! teraz się nie bijem.

Jest armistycyum, to my razem jemy, pijem". Objaśnia: "gdzie cyum (w armistycyum) jednę zgłoskę stanowi". [...] W tych wszystkich i niezliczonych jinnych razach widzimy formy ściągnięte.

Łoś II/1925, s. 16

§ 28. Suf. -ija występuje w formie ściągniętej: bracia, księża, święcia, znane z zabytków staropolskich, jako zbiorowe, utworzone od rzeczowników.

Łoś III/1927, s. 85 (84-85)

W deklinacji tego wyrazu zaszła i ta zmiana, że we wszystkich przypadkach liczby poj. z wyjątkiem N. V. Ac ukazuje się forma ściągnięta: księcia, księciu, księciem, podobnie jak to było z innemi tytułami, np. waszmość z wasza miłość albo stp. V. sg. ksze zam. księże. Stało się to w w. XVIII, kiedy takie ściągnięte formy stosowano najpierw do osób niepanujących, [...].

Powiązane terminy