Słownik historyczny
terminów gramatycznych online

głagolica

Język: polski
Geneza: scs. glagolъ 'słowo, litera'
Dział: Ortografia (współcześnie)
EJO 1999, 204 Definicja współczesna

Głagolica. Najstarsze pismo słow., pierwotny alfabet jęz. scs. Za jego twórcę uważa się nauczyciela Słowian, św. Konstantyna, zwanego Cyrylem (827-885) [...].

Cytaty

Język ten starosłowiański, niegdyś organ południowych Słowián za św. Cyryla, który dlá niego urządził abecadło, tak zwaną Głagolicę, według porządku głosek alfabetu greckiego, s porzuceniem koleji runicznego pisma, był już w wieku 9tym po Chrystusie umarłym [...].

[...] I w takim to niekorzystnym położeniu w stosunku do Gramatyki znajdują się wszystkie abecadła słowiańskie, od Głagolicy i Cyrylicy począwszy, aż do naszego obecnego, w gruncie rzeczy Seklucyjanowego abecadła polskiego, ze wszystkich nájniedogodniejszego dlá umiejętności językowéj [...].

Głagolica znak odpowiedni na to drugie i także posiada, który jednak o tyle jest jeszcze trudniejszym do zdeterminowania, że w nielicznych i stosunkowo dość późnych rękopisach wykonanych tym alfabetem, znachodzimy zwyczajne i i ten znak.

Zwolenników we wszystkich narodach ma najwięcej i s czasem może łacińskie litery zastąpią miejsce starodawnych nie wyraźnych krętych liter gotyckich, głagolicy, kirylicy, armeńskich, chińskich i t. d.

Głagolica, y, blm. jeden z alfabetów starosłowiańskiego. <Ze S. Sł. glagolъ = słowo; litera>

Głagolica ż II blm «najstarszy alfabet słowiański, jak przypuszczają, wzorowany na greckiej minuskule»: W grupie wschodnio-greckiej wśród różnych pism narodowych na czoło wysunęły się dwa rodzaje pisma słowiańskiego: głagolica i cyrylica. WOJEŃ. Litern. 12. Powstała naprzód na Zachodzie nad Morzem Adriatyckim głagolica. BARTOSZ. Hist. 22. // SW. <scsł. głagoł = słowo, litera>.