terminów gramatycznych online
zdanie współrzędne łączne
Język: polski
Cytaty
Zdania współrzędne łączne wyrażają dwie lub więcej samodzielnych myśli o podobnej treści. Mogą one nie być połączone ze sobą, albo też mogą łączyć się spójnikami: i, a, albo, lub, czyli, ani, ni, także spójnikami powtarzającymi się: i — i, albo — albo, ani — ani, nietylko — ale itp., np. Dym, jak z komina, tłoczył się do naszej sieni z drzwi izby sąsiedniej, paliły się zabudowania folwarczne, rozlegał się trzask i łoskot. Żeromski.
Zdania złożone współrzędnie i zdania złożone podrzędnie. Zdania współrzędne. Zdania współrzędne: łączne i przeciwstawne; pod względem formalnym: spójnikowe i niepołączone (bezspójnikowe).
Zdanie współrzędne. (Złożone z samych zdań głównych). a) łączne: Niebo zasłoniły chmury i lunął deszcz [...] b) przeciwstawne [...].
Zdania współrzędne łączne pozostają względem siebie w związku zewnętrznym. Związek ten polega 1) na łączności w przestrzeni. Nap. Wkoło pagórków, na błoniach puszcza szumiała jodłowa, środkiem lasów daleko białe błyszczało jezioro; 2) na łączności w czasie. Naprz. Drzewa szumią koło domu i szemrze ulewa.
Zdania łączne, jak w ogóle zdania współrzędne, mogą się łączyć bezpośrednio albo za pomocą spójników: i, a, albo, lub, czyli, ani, i - i, albo - albo, czy - czy, to - to, nie tylko - lecz i t.p.
Z chwilą uzyskania niepodległości i organizowania na nowo szkolnictwa polskiego przystępując do nauczania języka ojczystego językoznawcy polscy na zjeździe w roku 1921 uchwalili zrąb terminologii gramatycznej [...].
Składnia: [...], okolicznik, przydawka, dopełniacz, dopowiedzenie, związek współrzędny, podrzędny, zdanie złożone współrzędnie, podrzędnie, współrzędne, łączne, przeciwstawne, główne, poboczne, nadrzędne, podrzędne, podmiotowe, orzecznikowe, określeniowe, przedmiotowe [...].