terminów gramatycznych online
zaimek nieokreślony
Język: polski
- Część druga. Odmiana imion: Lor/1907
- III. Krystalizowanie się polskiej terminologii gramatycznej w czasach Oświecenia: Kor/1961
- IV. Rozwój polskiej terminologii gramatycznej po Kopczyńskim: Kor/1961
- Nauka o wyrazie: Kl/1939
- Nauka o znaczeniu wyrazów (semantyka): Szob/1923
- O zaimku: Nał/1774
- O zdaniu pojedyńczym: Kras/1897
- Odmienne części mowy: Lerc/1877
- Semantyka: PolTerm/1921
- Słowniczek: Gaert/1927
- Słownik, tom V (Nie-Ó): Dor/1958–1969
- Słownik, tom X (Wyg-Ż): Dor/1958–1969
- Tworzenie się i skłanianie zajimków, jako też skłanianie zajimkowe przymiotników: Malin/1869
Zaimek nieokreślony. Wyrażenie, które podobnie jak kwalifikator logiczny wiąże w zdaniu lub w grupie imiennej nieuszczegółowioną pozycję argumentową. Używa się go wtedy, kiedy zdanie jest nieokreślone, tzn. kiedy w niektórych lub we wszystkich pozycjach argumentowych nie ma wskazań przedmiotów.
Cytaty
P. Wiele Szczegolności swoich Zaimkow liczą Francuzi? P. Siedm Szczegolności, to jest: Zaimki Osobiste (Pronoms personnels;) Zaimki Łączone (Pronoms conjonctifs) Zaimki Osiadłe (Pronoms possessifs) Zaimki Pokazujące (Pronoms démonstratifs,) Zaimki Odnośne (Pronoms relatifs,) Zaimki Samotne (Pronoms absolus) Zaimki Nieokreślone (Pronoms indéfinis.)
Wszelkie zajimki oznaczające osobę 3cią dzielą gramatycy według jich znaczeniá jak następuje: [...] Zajimki nieokreślone (pronomina indefinita), które w języku polskim są po większéj części złożone z zajimków pytających [...].
Jak od zajimka ten mámy urobiony zajimek taki, tak od zajimka óv mámy zajimek twierdzący ovaki [...]. S przysłówka lada i z zajimka jaki mámy także przymiotnik zajimkowy ladajaki [...]. S cząsteczek ɳe i ɳi mámy złożone zajimki nieokreślony ɳejaki i przeczący ɳijaki [...].
Zaimki nieokreślone czyli nieoznaczone są te, które osobę lub rzecz, albo przymiot osoby lub rzeczy niedokładnie, ogólnie oznaczają, np. Ktoś tu był. Cokolwiekbądź robisz, staraj się dobrze robić. Coś mi się niepodoba.
W mowie potocznej polskiej używa się niekiedy podobnie jako podmiot rzeczownik człek (człowiek) z 3. os. l. poj., mianowicie wtenczas, kiedy mówiący w formie nieosobowej mówi o sobie samym. Ten rzeczownik człek przyjmuje niejako znaczenie zaimka nieokreślonego.
[…] Czasownik mam, jako słowo posiłkowe trybu, oznacza: […] 4) Z zaimkiem lub przysłówkiem nieokreślonym—możebność lub częściej (z przeczeniem) niemożebność w danych okolicznościach. Np. Nie mam co robić […].
Zaimki nieokreślone czyli nieoznaczone (pronomes indefinidos): algum któryś, jakiś (żeński rodzaj: alguma; liczba mnoga: alguns, algumas); alguém ktoś; alguma coisa, albo algo coś; [...].
Zaimek. Zaimki rzeczowne, przymiotne i przysłowne. Zaimki odpowiednikowe. Zaimki osobowe, zwrotne, dzierżawcze, wskazujące, względne, pytające i nieokreślone.
Zaimki nieokreślone: ktoś, coś; ktokolwiek, cokolwiek; kto bądź, co bądź; bądź to, bądź co; nikt, nic; wszystek...; każdy; jakiś, jakaś, jakieś, jakikolwiek...; jaki bądź...; lada jaki...; któryś...; który kolwiek...; który bądź...; lada który...; każdy...; żaden...; niejeden...; niejaki...; pewien... Zaimki te wskazują na najrozmaitsze przedmioty lub ich właściwości, których jednak bliżej nie oznaczamy.
Nieokreślone, p. zaimki.
★Zaimki (pronomina) - wyrazy zastępujące imiona i przysłówki: [...] C. ★Osobowe (personalia), np. ja, ty, ★zwrotne (reflexiva), np. się, ★dzierżawcze (possesiva), np. mój, ★wskazujące (demonstrativa), np. ten, ★względne, np. który, ★pytające (interrogativa), np. kto?, ★nieokreślone, nieoznaczone (indefinita), np. ktoś.
Ktoś, coś, ktokolwiek, cokolwiek, kto bądź, co bądź, lada kto, lada co, byle co - oznaczają bliżej nieokreśloną osobę i rzecz; mimo drobnych różnic w odcieniu znaczenia tworzą jedną gromadę tzw. zaimków niekreślonych.
Nieokreślony [...] 2. «taki, którego nie określono, nie oznaczono; nieograniczony»: [...] ∆ jęz. Zaimek nieokreślony, liczebnik nieokreślony, przysłówek zaimkowy nieokreślony «zaimek, liczebnik, przysłówek wskazujący na rozmaite przedmioty lub ich właściwości, których się bliżej nie określa»: W połączeniu z morfemami -ś, bądź, -kolwiek zaimki który i jaki przekształcają się w nieokreślone: któryś, który bądź, którykolwiek, jakiś, jaki bądź, jakikolwiek. DOR. Gram. I, 217. Przysłówki zaimkowe nieokreślone: gdzieś, gdzie bądź, gdziekolwiek, skądś [...] wskazują na najrozmaitsze właściwości cech, czynności i stanów, bliżej ich jednak nie określają. SZOBER Gram. 103. // L.
Zaimek m III, D. zaimka [...].∆Zaimek nieokreślony «zaimek wskazujący na przedmiot lub właściwość, które bliżej nie zostały określone».
Najlepsze jednak świadectwo spopularyzowania się już rodzimej terminologii gramatycznej, i to po szkołach, daje konsekwentnie ją stosująca gramatyka francuszczyzny S. Nałęcz-Moszczeńskiego [...].
Nomen substantivum proprium — imię, miano jestotne [...], pronomen personale — zaimek osobisty, reflexivum — wsobny, (d)osobny, demonstrativum — pokazujący, ukazujący, possessivum — (p)osiadły, posiadający, interrogativum — pytający, relativum — odnośny, odnoszący (s. 264), infinitum — nieokreślony.
Szereg nowości z wyjątkiem terminologii składniowej przynosi gramatyka F. K. Malinowskiego [...].
Nomen numerale cardinale — liczebnik główny, ordinale — porządkowy, collectivum — zbiorowy, multiplicativum — składowy, proportionale — gatunkowy, indefinitum — nieokreślny, pronomen reflexivum — zaimek zwrotny, demonstrativum — wskazujący, infinitum — nieokreślony, verbum (in)transitivum — (nie)przechodne.
Z chwilą uzyskania niepodległości i organizowania na nowo szkolnictwa polskiego przystępując do nauczania języka ojczystego językoznawcy polscy na zjeździe w roku 1921 uchwalili zrąb terminologii gramatycznej [...].
Semantyka [...]; zaimek odpowiednikowy, osobowy, zwrotny, wskazujący, nieokreślony, przysłowny, czasownik (nie)przechodni, przysłówek liczebnikowy, zaimkowy; partykuła, wyrazek.